Ceftazydym, Ceftazidimum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o ceftazydymie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1985
- Substancje aktywne
-
ceftazydym, ceftazydym pięciowodny
- Działanie ceftazydymu
-
przeciwbakteryjne
- Postacie ceftazydymu
-
proszek do sporządzania roztworu do infuzji, proszek do sporządzenia roztworu do wstrzykiwań
- Układy narządowe
-
powłoka wspólna (skóra i błony śluzowe), układ immunologiczny (odpornościowy), układ kostny, układ moczowy, układ oddechowy, układ płciowy męski, układ płciowy żeński, układ pokarmowy (trawienny), układ połączeń kości (stawy i jego elementy)
- Specjalności medyczne
-
Choroby płuc, Choroby wewnętrzne, Medycyna rodzinna, Mikrobiologia lekarska, Otolaryngologia, Pediatria, Pulmonologia
- Wzór sumaryczny ceftazydymu
-
C22H22N6O7S2
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające ceftazydym
- Wskazania do stosowania ceftazydymu
- Dawkowanie ceftazydymu
- Przeciwskazania do stosowania ceftazydymu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania ceftazydymu
- Interakcje ceftazydymu z innymi substancjami czynnymi
- Wpływ ceftazydymu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ ceftazydymu na ciążę
- Wpływ ceftazydymu na laktację
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania ceftazydymu
- Mechanizm działania ceftazydymu
- Wchłanianie ceftazydymu
- Dystrybucja ceftazydymu
- Metabolizm ceftazydymu
- Wydalanie ceftazydymu
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające ceftazydym
Wskazania do stosowania ceftazydymu
Ceftazydym jest lekiem przeciwbakteryjnym do stosowania ogólnego. Spektrum jego działania przeciwbakteryjnego to głownie tlenowe bakterie Gram - ujemne. Wskazany jest do stosowania w leczeniu szpitalnego zapalenia płuc, zakażenia dolnych dróg oddechowy u osób cierpiących na mukowiscydozę, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych o podłożu bakteryjnym, ropnego przewlekłego zapalenie ucha środkowego, złośliwego zapalenia ucha zewnętrznego, powikłanych zakażeń dróg moczowych, powikłanych zakażeń tkanek miękkich i skóry, powikłanych zakażeń wewnątrzbrzusznych, zakażeń kości i stawów a także w leczeniu zapalenia otrzewnej u pacjentów poddawanych ciągłej dializie otrzewnowej.
Ceftazydym stosuje się również w profilaktyce okołooperacyjnej zakażeń dróg moczowych u pacjentów z przezcewkową resekcją gruczołu krokowego.
Lek można stosować u pacjentów z gorączką oraz neutropenią, u których istnieje przypuszczenie zakażenia bakteryjnego.
Ceftazydym może być stosowany u dorosłych, dzieci a także u noworodków już od pierwszego dnia życia.
Dawkowanie ceftazydymu
Ceftazydym podaje się dożylnie w postaci infuzji lub wstrzyknięcia. Droga dożylna jest podstawową drogą podania leku. W przypadku braku możliwości podania leku drogą dożylną dozwolone jest podanie głęboko domięśniowo. Domięśniowo zaleca się podawać w zewnętrzny, górny kwadrat mięśnia pośladkowego większego lub w boczną część uda.
Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od jednostki chorobowej, wieku, masy ciała, chorób towarzyszących (zaburzona praca nerek, niewydolność wątroby).
U dorosłych z prawidłową czynnością nerek maksymalna dobowa dawka zwykle stosowana wynosi 9 g. U dzieci o masie ciała ≥40 kg dobowa dawka leku wynosi 100–150 mg/kg mc maksymalne do 9 g. U dzieci o masie ciała < 40 kg podaje się 100–150 mg/kg mc maksymalnie do 6 g. Noworodkom oraz niemowlętom do 2 miesiąca życia podaje się 25–60 mg/ kg mc na dobę, ze względu na okres półtrwania ceftazydymu, który może być u nich 3-4 razy dłuższy niż u dorosłych.
U pacjentów powyżej 80 roku życia dawka dobowa ceftazydymu nie powinna przekroczyć 3 g ze względu na związany z wiekiem zmniejszony klirens leku.
U pacjentów z zaburzoną czynnością nerek należy zmniejszyć dobową dawkę leku. Zaleca się podać początkową dawkę wysycającą w ilości 1 g ceftazydymu, natomiast wysokość dawki podtrzymującej należy ustalić na podstawie klirensu kreatyniny.
Ceftazydym może być stosowany w dializach otrzewnowych, również w płynie dializacyjnym.
Przeciwskazania do stosowania ceftazydymu
Przeciwwskazaniem do stosowania ceftazydymu jest nadwrażliwość na substancję czynną lub na inne antybiotyki cefalosporynowe. Nie podaje się również tego antybiotyku osobom u których w wywiadzie stwierdzono ciężką nadwrażliwość w postaci reakcji anafilaktycznej na inny antybiotyk beta-laktamowy np. penicyliny, karbapenemy, monobaktamy.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania ceftazydymu
Przed rozpoczęciem leczenia ceftazydymem zaleca się przeprowadzić z pacjentem szczegółowy wywiad na temat nadwrażliwości na wcześniej stosowane antybiotyki (cefalosporyny, antybiotyki beta-laktamowe). Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania ceftazydymu u osób, u których wystąpiły w przeszłości ciężkie reakcje nadwrażliwości po przyjęciu antybiotyków. W razie wystąpienia reakcji nadwrażliwości należy natychmiast przerwać stosowanie leku.
Jako, że ceftazydym ma ograniczone spektrum działania przeciwbakteryjnego, przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu leczenia należy określić rodzaj patogenu wywołujący zakażenie lub mieć pewność, że chorobotwórcze bakterie będą wrażliwe na działanie leku. Jest to szczególnie istotne u pacjentów z bakteriemią a także podczas leczenia zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zakażeń kości i stawów, zakażeń skóry i tkanek miękkich.
Decydując się na leczenie ceftazydymem należy pamiętać, że jest on wrażliwy na hydrolizę przez beta-laktamazy o rozszerzonym spektrum (ESBL).
Należy monitorować stan zdrowia pacjentów poddanych leczeniem ceftazydymem, gdyż lek ten podobnie jak inne antybiotyki może powodować wystąpienie rzekomobłoniastego zapalenia jelit. wywołanego przez Clostridium difficile. Należy rozważyć przerwanie leczenia, jeżeli w trakcie terapii pojawi się biegunka.
Równoczesne stosowanie ceftazydymu razem z innymi nefrotoksycznymi lekami, może mieć niekorzystny wpływ na czynność nerek.
Należy pamiętać o zmniejszeniu dawki ceftazydymu pacjentom z niewydolnością nerek.
Długotrwałe stosowanie ceftazydymu może prowadzić do namnożenia się niewrażliwych drobnoustrojów takich jak grzyby czy enterokoki. Wówczas należy rozważyć przerwanie terapii.
Interakcje ceftazydymu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Detreomycyna (Chloramfenikol) (Chloramphenicol) | antybiotyki - INNE |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Amikacyna (Amikacin) | aminoglikozydy |
Furosemid (Furosemide) | leki moczopędne, diuretyk - pętlowe |
Gentamycyna (Gentamicin) | aminoglikozydy |
Neomycyna (Neomycin) | aminoglikozydy |
Streptomycyna (Streptomycin) | aminoglikozydy |
Tobramycyna (Tobramycin) | aminoglikozydy |
Wpływ ceftazydymu na prowadzenie pojazdów
Brak jest typowych badań dotyczących wpływu ceftazydymu na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługiwania maszyn. Lek może powodować działania niepożądane takie jak np. zawroty głowy, które mogą niekorzystnie wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługę maszyn.
Inne rodzaje interakcji
Ceftazydym może wpływać na fałszywie dodatnie wyniki testów opartych na redukcji miedzi takich jak test Benedicta, test Fehlinga, Clinitest.
Ceftazydym może powodować również fałszywie dodatni wynik testu Coombs'a.
Wpływ ceftazydymu na ciążę
Ceftazydym może być stosowany w kobiet w ciąży jedynie wówczas, gdy przewidywana korzyść przewyższa ryzyko. Badania przeprowadzone na zwierzętach nie wykazały szkodliwego wpływu ceftazydymu na przebieg ciąży ani rozwój płodu. Brak jest wystarczających danych dotyczących stosowania ceftazydymu u ciężarnych kobiet.
Wpływ ceftazydymu na laktację
Ceftazydym w niewielkim stopniu przenika do mleka matki, jednak stosowany w dawkach terapeutycznych nie wywiera wpływu na karmione dziecko. Lek może być stosowany u kobiet karmiących piersią.
Inne możliwe skutki uboczne
Po podaniu dożylnym najczęściej występujące działania niepożądane to: eozynofilia, trombocytoza, zapalenie żył oraz zakrzepowe zapalenie żył. Może pojawić się również biegunka, wysypka grudkowo-plamista, pokrzywka a także zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych. Po domięśniowym podaniu leku dodatkowo może wystąpić ból oraz zapalenie w miejscu podania.
Niezbyt często po zastosowaniu ceftazydymu mogą pojawić się ból i zawroty głowy, neutropenia, leukopenia, trombocytopenia, świąd, gorączka a nawet zapalenie jelita grubego .
Lek może powodować śródmiąższowe zapalenie nerek oraz ostrą niewydolność nerek.
Objawy przedawkowania ceftazydymu
Na skutek przedawkowania ceftazydymu, może dojść do powikłań neurologicznych w postaci encefalopatii, drgawek a nawet śpiączki.
Najczęstszą przyczyną przedawkowania jest nieodpowiednio zmniejszona dawka leku u chorych z niewydolnością nerek.
Mechanizm działania ceftazydymu
W wyniku związania się z białkami wiążącymi penicyliny (PBP) ceftazydym hamuje syntezę ściany komórkowej bakterii. Następuje przerwanie biosyntezy peptydoglikanu - budulca ściany komórkowej, co prowadzi do śmierci komórki bakteryjnej.
Wchłanianie ceftazydymu
Po domięśniowym lub dożylnym podaniu ceftazydymu szybko osiąga on maksymalne stężenie w osoczu.
Dystrybucja ceftazydymu
Ceftazydym zaledwie w 10% wiąże się z białkami surowicy krwi. W kościach, sercu, żółci, plwocinie, płynie stawowym, ciele szklistym, w płynie otrzewnowym oraz opłucnowym stwierdza się stężenie ceftazydymu większe od MIC (minimalnego stężenie hamującego wzrost powszechnych patogenów). Ceftazydym przenika do płynu mózgowo-rdzeniowego jeśli występuje stan zapalny opon mózgowo-rdzeniowych.
Metabolizm ceftazydymu
Ceftazydym nie jest metabolizowany.
Wydalanie ceftazydymu
Ceftazydym w wyniku przesączania kłębuszkowego jest wydzielany do moczu w postaci niezmienionej. W ciągu 24 godzin od podania leku około 80-90% dawki wydala się z moczem. Mniej niż 1% podanej dawki wydala się z żółcią.