Gefitynib, Gefitinib - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o gefitynibie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
2002
- Substancje aktywne
-
gefitynib
- Działanie gefitynibu
-
przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne)
- Postacie gefitynibu
-
tabletki powlekane
- Układy narządowe
-
układ oddechowy
- Specjalności medyczne
-
Onkologia kliniczna, Pulmonologia
- Rys historyczny gefitynibu
-
Gefitynib został wprowadzony do użytku w 2002 roku przez podmiot odpowiedzialny AZTRAZENECA.
- Wzór sumaryczny gefitynibu
-
C22H24ClFN4O3
Spis treści
- Wskazania do stosowania gefitynibu
- Dawkowanie gefitynibu
- Przeciwskazania do stosowania gefitynibu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania gefitynibu
- Interakcje gefitynibu z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje gefitynibu z pożywieniem
- Wpływ gefitynibu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ gefitynibu na ciążę
- Wpływ gefitynibu na laktację
- Wpływ gefitynibu na płodność
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania gefitynibu
- Mechanizm działania gefitynibu
- Wchłanianie gefitynibu
- Dystrybucja gefitynibu
- Metabolizm gefitynibu
- Wydalanie gefitynibu
Wskazania do stosowania gefitynibu
Gefitynib przeznaczony jest do terapii dorosłych pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuc (NDRP) rozwijającym się miejscowo lub dającym przerzuty, z aktywującą mutacją EGFR-TK.
Dawkowanie gefitynibu
Gefitynib stosowany jest doustnie wyłącznie pod ścisłą kontrolą specjalisty doświadczonego w leczeniu przeciwnowotworowym. Możliwe jest również podanie substancji przez gastrostomię oraz sondę nosowo-żołądkową.
Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od reakcji organizmu na substancję, schorzeń towarzyszących, wieku itp.
Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: 250 mg.
Przeciwskazania do stosowania gefitynibu
Przeciwwskazaniem do stosowania jest nadwrażliwość na gefitynib oraz karmienie piersią.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania gefitynibu
Leczenie gefitynibem może być prowadzone jedynie pod fachową opieką specjalisty doświadczonego w terapii nowotworowej.
Przed rozpoczęciem terapii gefitynibem należy dokonać oceny mutacji EGFR, gdyż substancja wykazuje najwyższą skuteczność terapeutyczną w jej obecności.
W sytuacji wystąpienia oraz nasilania się objawów takich jak kaszel, duszność oraz gorączka należy przerwać leczenie gefitynibem i wykonać diagnostykę w kierunku śródmiąższowej choroby płuc.
Podczas leczenia gefitynibem należy regularnie monitorować czynność wątroby, w szczególności w przypadku osób z zaburzonym funkcjonowaniem tego narządu. W przypadku wystąpienia znacznego zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych należy przerwać przyjmowanie gefitynibu.
Substancje pobudzające aktywność izoenzymu CYP3A4 (np. fenytoina, ryfampicyna, karbamazepina, barbiturany, ziele dziurawca) mogą zwiększać metabolizm gefitynibu prowadzić do zmniejszenia stężenia substancji w osoczu oraz skuteczności terapii.
Należy zachować szczególną ostrożność podczas jednoczesnego przyjmowania gefitynibu oraz substancji zwiększających pH soku żołądkowego, ze względu na zmniejszenie stężenia osoczowego substancji oraz efektu terapeutycznego.
Podczas terapii gefitynibem pacjenci powinni niezwłocznie zgłosić się do lekarza w przypadku wystąpienia zmian w obrębie oka, nasilonej lub długotrwałej biegunki, nudności, wymiotów oraz jadłowstrętu.
Interakcje gefitynibu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Bedakilina (Bedaquiline) | substancje stosowane w leczeniu gruźlicy |
Daklizumab (Daclizumab) | inhibitory interleukiny |
Interferon Beta-1A (Interferon beta-1a) | substancje immunostymulujące - interferony |
Interferon Beta-1B (Interferon beta-1b) | substancje immunostymulujące - interferony |
Leflunomid (Leflunomide) | selektywne leki immunosupresyjne |
Lomitapid (Lomitapide) | inne substancje zmniejszające stężenie cholesterolu i trójglicerydów we krwi o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Metotreksat (Methotrexate) | antymetaboilty kwasu foliowego (inhibitory reduktazy kwasu dihydrofoliowego) |
Naltrekson (Naltrexone) | antagoniści receptora opioidowego |
Teryflunomid (Teriflunomide) | selektywne leki immunosupresyjne |
Trabektedyna (Trabectedin) | inne cytostatyki pochodzenia naturalnego |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Kwas 5-aminolewulinowy (5-aminolevulinic acid) | leki stosowane w terapii fotodynamicznej |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Amiodaron (Amiodarone) | leki przeciwarytmiczne - klasa III |
Aprepitant (Aprepitant) | antagoniści receptorów neurokiniowych 1 - NK1 |
Atazanawir (Atazanavir) | inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy |
Boceprewir (Boceprevir) | inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy |
Ciprofloksacyna (Ciprofloxacin) | fluorochinolony |
Cyklosporyna (Cyclosporine) | inhibitory kalcyneuryny |
Darunawir (Darunavir) | inhibitory proteazy HIV |
Diltiazem (Diltiazem) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy |
Dronedaron (Dronedarone) | leki przeciwarytmiczne - klasa III |
Erytromycyna (Erythromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Flukonazol (Fluconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Fosamprenawir (Fosamprenavir) | inhibitory proteazy HIV |
Fosaprepitant (Fosaprepitant) | antagoniści receptorów neurokiniowych 1 - NK1 |
Iwakaftor (Ivacaftor) | inne substancje stosowane w chorobach płuc i oskrzeli |
Izoniazyd (Isoniazid) | substancje stosowane w leczeniu gruźlicy |
Piperachina (Piperaquine) | substancje przeciwmalaryczne o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Biktegrawir (Bictegravir) | inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Deksametazon (Dexamethasone) | glikokortykosteroidy |
Dekslanzoprazol (Dexlansoprazole) | IPP - inhibitory pompy protonowej |
Efawirenz (Efavirenz) | nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy |
Esomeprazol (Esomeprazole) | IPP - inhibitory pompy protonowej |
Etrawiryna (Etravirine) | nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy |
Newirapina (Nevirapine) | nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy |
Omeprazol (Omeprazole) | IPP - inhibitory pompy protonowej |
Pantoprazol (Pantoprazole) | IPP - inhibitory pompy protonowej |
Prymidon (Primidone) | barbiturany i pochodne |
Rabeprazol (Rabeprazole) | IPP - inhibitory pompy protonowej |
Brygatynib (Brigatinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Interakcje gefitynibu z pożywieniem
Podczas leczenia gefitynibem nie należy spożywać soku z grejpfrutów. Substancja zwiększa stężenie leku we krwi, nasilając działanie toksyczne.
Wpływ gefitynibu na prowadzenie pojazdów
Gefitynib wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługę maszyn. Należy jednak pamiętać o możliwość wystąpienia osłabienia podczas przyjmowania substancji, które może upośledzić wykonywanie powyższych czynności.
Inne rodzaje interakcji
Ziele dziurawca (Hypericum perforatum) może zmniejszać stężenie osoczowe gefitynibu oraz skuteczność terapii.
Wpływ gefitynibu na ciążę
Stosowanie gefitynibu podczas ciąży jest przeciwwskazane ze względu na działanie toksyczne na rozwój płodu.
Wpływ gefitynibu na laktację
Leczenie gefitynibem podczas laktacji jest przeciwwskazane - podczas terapii należy przerwać karmienie piersią.
Wpływ gefitynibu na płodność
Podczas terapii gefitynibem pacjentki zobowiązane są do stosowania skutecznych metod antykoncepcji.
Skutki uboczne
- sucha skóra
- Anoreksja
- osłabienie
- wysypka krostkowa
- wymioty
- zmiany skórne
- zwiększenie aktywności AlAT
- biegunka
- nudności
- zwiększona aktywność AspAT
- zapalenie pęcherza moczowego
- zapalenie spojówek
- Zapalenie powiek
- zmiany chorobowe płytki paznokciowej
- gorączka
- krwawienie z nosa
- białkomocz
- suchość oka
- Śródmiąższowa choroba płuc
- łysienie
- krwiomocz
- zwiększenie stężenia bilirubiny w surowicy
- odwodnienie
- perforacja przewodu pokarmowego
- nadżerka rogówki
- zapalenie wątroby
- zapalenie trzustki
- reakcje alergiczne
- pokrzywka
- obrzęk naczynioruchowy
- martwica toksyczno-rozpływna naskórka
- zespół Stevensa-Johnsona
- Zapalenie naczyń skóry
- rumień wielopostaciowy
- krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego
- zmiany pęcherzowe
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania gefitynibu
Po przyjęciu zbyt wysokiej dawki gefitynibu dochodzi do przedawkowania, które objawia się wysypką skórną oraz biegunką.
Mechanizm działania gefitynibu
Gefitynib działa jako małocząsteczkowy inhibitor kinazy tyrozynowej receptora dla EGFR (naskórkowy czynnik wzrostu). Substancja hamuje proces wzrostu oraz podziału komórek, zatrzymując rozrost tkanki nowotworowej oraz jej rozprzestrzenianie.
Wchłanianie gefitynibu
Po podaniu doustnym gefitynib ulega umiarkowanemu, powolnemu wchłanianiu, osiągając stężenie maksymalne w organizmie po około 3-7 godzinach po podaniu. Pokarm nie ma wpływu na biodostępność (ilość substancji aktywnej w układzie) gefitynibu.
Dystrybucja gefitynibu
Gefitynib wiąże się z białkami osocza w 90%.
Metabolizm gefitynibu
Gefitynib ulega metabolizmowi wątrobowemu przez izoenzymy CYP3A4 i CYP2D6.
Wydalanie gefitynibu
Czas półtrwania gefitynibu u pacjentów onkologicznych wynosi 41 godzin. Substancja wydalana jest głównie z kałem, nieznaczna ilość usuwana jest przez nerki.