Glukonian żelaza, Ferrum gluconicum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o glukonianie żelaza

Rok wprowadzenia na rynek
31.01.1990.
Substancje aktywne
glukonian żelaza
Działanie glukonianu żelaza
przeciwanemiczne (leczenie niedoborów żelaza), uzupełnia niedobór żelaza
Postacie glukonianu żelaza
tabletki powlekane
Układy narządowe
układ immunologiczny (odpornościowy), układ kostny, układ krwiotwórczy i krew, układ moczowy, układ płciowy żeński, układ pokarmowy (trawienny)
Specjalności medyczne
Chirurgia ogólna, Chirurgia onkologiczna, Choroby wewnętrzne, Endokrynologia, Gastroenterologia, Geriatria, Ginekologia i położnictwo, Hematologia, Medycyna rodzinna, Onkologia i hematologia dziecięca, Onkologia kliniczna, Pediatria, Reumatologia, Transfuzjologia kliniczna, Transplantologia kliniczna
Wzór sumaryczny glukonianu żelaza

C12H22FeO14

Spis treści

Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające glukonian żelaza

Wskazania do stosowania glukonianu żelaza

Glukonian żelaza jest substancją stosowaną w niedoborach żelaza związanych:

  • z utratą krwi (zabiegi operacyjne, urazy, przewlekłe krwawienia, dializy, u kobiet w wieku rozrodczym - obfite miesiączki);
  • w przypadku zwiększonego zapotrzebowania na żelazo (ciąża i karmienie piersią, intensywny wzrost u dzieci);
  • z zaburzeniem wchłaniania (zespół złego wchłaniania, biegunki, resekcja żołądka);
  • z dietą ubogą w produkty zawierające żelazo.

Dawkowanie glukonianu żelaza

Glukonian żelaza podaje się doustnie w dawkach podzielonych, w trakcie lub po posiłku. Dawkowanie uzależnione jest wieku, masy ciała, rodzaju schorzenia. Pełny efekt terapeutyczny uzyskuje się po długotrwałym i regularnym stosowaniu. Dawki zwykle stosowane kształtują się między 60 a 120 mg.

Przeciwskazania do stosowania glukonianu żelaza

Przeciwskazaniami do stosowania glukonianu żelaza są:

  • nadwrażliwość na substancję czynną;
  • choroby krwi (niedokrwistość hemolityczna, homosyderoza - nieprawidłowe odkładanie się żelaza w tkankach, hemochromatoza - nadmierne wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego).

Ponadto innymi przeciwskazaniami są zaburzenia wchłaniania żelaza z przewodu pokarmowego, podawanie żelaza w postaci preparatów pozajelitowych, wielokrotne transfuzje krwi, choroby rozrostowe (grupa nowotworów) i marskość wątroby oraz zaburzenia działania enzymów wątrobowych w syntezie hemu (porfirie skórne późne).

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania glukonianu żelaza

Glukonian żelaza podawany w postaci tabletek doustnych bardzo często powoduje czarne zabarwienie stolców (obecność niewchłoniętego żelaza). Nie wpływa to na skuteczność leczenia.

Należy zachować szczególne środki ostrożności podczas stosowania leku u dzieci i młodzieży, w przypadku zaburzeń czynnościowych wątroby, chorób nerek, stanów zapalnych jelit, czynnej choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. U osób starszych należy odpowiednio dobrać dawkę leku, aby zminimalizować pojawienie się działań niepożądanych. 

Co jest bardzo istotne przed rozpoczęciem leczenia glukonianem żelaza należy wykluczyć inne przyczyny niedoboru żelaza.

Interakcje glukonianu żelaza z innymi substancjami czynnymi

Osłabienie działania przeciwwirusowego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Dolutegrawir (Dolutegravir) inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy
Biktegrawir (Bictegravir) inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy
Osłabienie działania przeciwnowotworowego bortezomibu.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Bortezomib (Bortezomib) inne leki przeciwnowotworowe
Tworzenie nieaktywnych kompleksów. Brak efektów leczenia.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Kwas tioktynowy (kwas alfa-liponowy) (Thioctic acid) środki stosowane w zaburzeniach trawienia i metabolizmu - enzymy
Zmniejszona skuteczność przeciwbakteryjna.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Ciprofloksacyna (Ciprofloxacin) fluorochinolony
Lewofloksacyna (Levofloxacin) fluorochinolony
Moksyfloksacyna (Moxifloxacin) fluorochinolony
Norfloksacyna (Norfloxacin) fluorochinolony
Pefloksacyna (Pefloxacin) fluorochinolony
Zmniejszenie skuteczności żelaza w leczeniu anemii.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Detreomycyna (Chloramfenikol) (Chloramphenicol) antybiotyki - INNE
Neomycyna (Neomycin) aminoglikozydy
Osłabienie działania kwasu ibandronowego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Kwas ibandronowy (Ibandronic acid) bisfosfoniany
Nasilenie objawów choroby Parkinsona.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Karbidopa (Carbidopa) agoniści receptorów dopaminowych
Lewodopa (Levodopa) DOPA i pochodne
Metyldopa (Methyldopa) agoniści receptorów alfa-2 adrenergicznych
Zmniejszone wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Famotydyna (Famotidine) antagoniści receptorów histaminowych H2
Omeprazol (Omeprazole) IPP - inhibitory pompy protonowej
Sukralfat (Sucralfate) selektywne leki osłaniające stosowane w chorobie wrzodowej
Zwiększone ryzyko wystąpienia działań niepożądanych na nerki.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Takrolimus (Tacrolimus) inhibitory kalcyneuryny
Zwiększone wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Witamina C (Kwas askorbinowy) (Ascorbic acid (vitamin c)) witamina C
Wzrost stężenia estradiolu.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Etynyloestradiol (Ethinylestradiol) estrogeny naturalne i syntetyczne
Nasilenie objawów niedoczynności tarczycy.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Lewotyroksyna (Levothyroxine (sodium)) hormony tarczycy

Interakcje glukonianu żelaza z pożywieniem

Nie należy stosować glukonianu żelaza jednocześnie z kawą, herbatą, produktami mlecznymi, produktami wysokobłonnikowymi, zawierającymi w swoim składzie szczawiany, fosforany, węglany. Produkty te zmniejszają wchłanianie żelaza. Należy zachować odpowiednią przerwę.

Wpływ glukonianu żelaza na prowadzenie pojazdów

Glukonian żelaza nie wpływa na prowadzenie pojazdów oraz na zdolność obsługiwania maszyn.

Inne rodzaje interakcji

Cholestyramina, sole wapnia i bizmutu, wyciągi z trzustki zmniejszają wchłanianie glukonianu żelaza z przewodu pokarmowego.

Wpływ glukonianu żelaza na ciążę

Glukonian żelaza jest wskazany w przypadku anemii w II i III trymestrze ciąży, jednak wymaga badań oceniających morfologię krwi, aby ustalić odpowiednią dawkę. Nadmiar glukonianu żelaza może być szkodliwy dla płodu. Zalecana dawka to 26 mg żelaza na dobę.

Wpływ glukonianu żelaza na laktację

W okresie laktacji, w przypadku anemii zalecane jest podawanie glukonianu żelaza w odpowiedniej dawce (26 mg na dobę). Nadmiar leku może być szkodliwy dla dzieci karmionych piersią.

Skutki uboczne

biegunka
bóle w nadbrzuszu
nudności
reakcje nadwrażliwości
zaburzenia żołądkowo-jelitowe
zaparcia
zgaga

Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)

Bardzo często
(≥1/10)
Często
(≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często
(≥1/1000 do <1/100)
Rzadko
(≥1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko
(<1/10 000)
Częstość nieznana
Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych

Objawy przedawkowania glukonianu żelaza

Objawami przedawkowania żelaza są biegunka (smoliste stolce), bóle brzucha, gwałtowne wymioty (czarna treść żołądkowa), senność i bladość.  W takich przypadkach zalecane jest płukanie żołądka oraz zachowanie równowagi elektrolitowej. W przypadku kilkumiesięcznego podawania glukonianu żelaza istotna jest kontrola parametrów krwi, aby w odpowiednim momencie zakończyć leczenie, gdyż długotrwałe stosowanie leku może prowadzić do odkładania żelaza w tkankach.

Mechanizm działania glukonianu żelaza

 Żelazo jest składnikiem hemoglobiny i mioglobiny (białka przenoszące i magazynujące tlen) oraz enzymów przenoszących energię (związanych z łańcuchem oddechowym).

Część żelaza jest wykorzystywana do produkcji hemoglobiny, pozostała część gromadzona jest w tkankach, głównie w śledzionie i wątrobie w postaci ferrytyny i hemosyderyny.

Wchłanianie glukonianu żelaza

Glukonian żelaza wchłania się w dwunastnicy i jelicie czczym (górny odcinek). Wchłanianie jest uzależnione od dawki żelaza, sposobu podania, zapasu żelaza w organizmie, rodzaju diety oraz od stopnia nasilenia erytropoezy (proces namnażania i różnicowania erytrocytów).

Dystrybucja glukonianu żelaza

W organizmie żelazo związane jest z białkami. 70% związane jest z hemoglobiną, 25% znajduje się w ferrytynie i hemosyderynie, 4% w mioglobinie, 0,5% w enzymach hemowych, 0,1% w transferynie.

Wydalanie glukonianu żelaza

Żelazo wydalane jest z organizmu ze złuszczającymi się komórkami błony śluzowej jelit,  komórkami skóry, fragmentami włosów i paznokci. U kobiet w okresie rozrodczym żelazo wydalane jest także podczas menstruacji.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl