Nimodypina, Nimodipinum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o nimodypinie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1988
- Substancje aktywne
-
nimodypina
- Działanie nimodypiny
-
rozszerza naczynia mózgowe (poprawia krążenie mózgowe)
- Postacie nimodypiny
-
roztwór do infuzji, tabletki powlekane
- Układy narządowe
-
układ krwionośny (sercowo-naczyniowy)
- Specjalności medyczne
-
Angiologia, Neurologia
- Rys historyczny nimodypiny
-
Nimodypinę opatentowano w 1971 roku. Substancja została wprowadzono na rynek farmaceutyczny Stanów Zjednoczonych w 1988 roku przez podmiot odpowiedzialny Bayer Pharms. Początkowo zarejestrowano substancję w formie tabletek, a później w postaci roztworu do infuzji.
- Wzór sumaryczny nimodypiny
-
C21H26N2O7
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające nimodypinę
- Wskazania do stosowania nimodypiny
- Dawkowanie nimodypiny
- Przeciwskazania do stosowania nimodypiny
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania nimodypiny
- Przeciwwskazania nimodypiny do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje nimodypiny z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje nimodypiny z pożywieniem
- Wpływ nimodypiny na prowadzenie pojazdów
- Wpływ nimodypiny na ciążę
- Wpływ nimodypiny na laktację
- Wpływ nimodypiny na płodność
- Skutki uboczne
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania nimodypiny
- Mechanizm działania nimodypiny
- Wchłanianie nimodypiny
- Dystrybucja nimodypiny
- Metabolizm nimodypiny
- Wydalanie nimodypiny
Wskazania do stosowania nimodypiny
Nimodypina działa rozkurczająco na mięśniówkę naczyń krwionośnych – głównie mózgowych. Dzięki rozszerzeniu naczyń mózgowych ulega poprawie przepływ krwi – substancja zapobiega wystąpieniu niedokrwienia mózgu.
Nimodypina jest stosowana w profilaktyce i leczeniu niedokrwiennych ubytków neurologicznych, które są spowodowane skurczem naczyń krwionośnych mózgu po krwotoku podpajęczynówkowym w wyniku pęknięcia tętniaka.
Dawkowanie nimodypiny
Nimodypinę stosuje się w ciągłym wlewie dożylnym oraz w podaniu doustnym.
Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od masy ciała, chorób towarzyszących (zaburzona praca nerek, niewydolność wątroby, niestabilne ciśnienie tętnicze).
Podanie we wlewie dożylnym:
Zazwyczaj nimodypinę we wlewach dożylnych podaje się nie dłużej niż 14 dni.
Dawka ustalana zgodnie z zaleceniami lekarza (lecznictwo zamknięte).
Podanie doustne:
Nimodypinę stosuje się doustnie, niezależnie od posiłku. Pomiędzy kolejnymi dawkami powinna być zachowana minimum 4–godzinna przerwa. W trakcie leczenie nie wolno przyjmować soku grejpfrutowego.
Dawka zwykle stosowana (dobowa) u osób dorosłych: 360mg.
Przeciwskazania do stosowania nimodypiny
Przeciwskazaniem jest nadwrażliwość na nimodypinę.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania nimodypiny
Zaleca się monitorowanie stanu pacjentów ze zwiększoną zawartością wody w tkance mózgowej lub podwyższonym ciśnieniem śródczaszkowym.
W przypadku pacjentów ze znacznie obniżonym ciśnieniem tętniczym (ciśnienie skurczowej poniżej 100 mm Hg) również należy zachować ostrożność.
Zastosowanie nimodypiny u pacjentów z niestabilną dławicą piersiową lub ostrym zawałem mięśnia sercowego (przebytym w ciągu ostatnich 4 tygodni), powinno zostać rozważone po względem potencjalnego ryzyka do korzyści.
Przeciwwskazania nimodypiny do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Nimodypiny nie należy łączyć z ryfampicyną oraz lekami przeciwpadaczkowymi (fenobarbital, fenytoina, karbamazepina). Skuteczność działania nimodypiny może zostać znacznie zmniejszona.
Interakcje nimodypiny z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) | antybiotyki - INNE |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Karbamazepina (Carbamazepine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Erytromycyna (Erythromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Rytonawir (Ritonavir) | inhibitory proteazy HIV |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Ketokonazol (Ketoconazole) | przeciwgrzybicze pochodne imidazolu |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Fluoksetyna (Fluoxetine) | SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Kwas walproinowy (Valproic acid) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Amiodaron (Amiodarone) | leki przeciwarytmiczne - klasa III |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Atenolol (Atenolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Furosemid (Furosemide) | leki moczopędne, diuretyk - pętlowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Karwedilol (Carvedilol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Interakcje nimodypiny z pożywieniem
Należy unikać spożywania grejpfrutów oraz soku grejpfrutowego w trakcie terapii nimodypiną. Sok grejpfrutowy hamuje enzym 3A4 cytochromu P450. W konsekwencji dochodzi do zmniejszenia metabolizmu efektu pierwszego przejścia lub zmniejszenia klirensu nimodypiny. Stężenie substancji w surowicy zwiększa się, a jej działanie ulega wydłużeniu. Efekt ten może utrzymywać się nawet 4 dni po spożyciu soku grejpfrutowego.
Wpływ nimodypiny na prowadzenie pojazdów
Nimodypina może powodować objawy wpływające na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn tj. zawroty głowy. Zaleca się zachowanie ostrożności podczas terapii substancją. W przypadku zastosowania leku w postaci roztworu do infuzji taki wpływ nie będzie miał znaczenia.
Wpływ nimodypiny na ciążę
Brak danych klinicznych dotyczących wpływu nimodypiny na ciążę. Jeśli substancję trzeba podać kobiecie ciężarnej, należy dokonać rozważenia korzyści do ryzyka (uwzględniając stan kliniczny pacjentki).
Wpływ nimodypiny na laktację
Nimodypina i jej metabolity są obecne w mleku kobiecym. Nie zaleca się jej stosowania w okresie laktacji.
Wpływ nimodypiny na płodność
Brak danych klinicznych dotyczących płodności podczas stosowania nimodypiny. W pojedynczych przypadkach zapłodnień in vitro zaobserwowano, że pod wpływem antagonistów wapnia dochodzi do odwracalnych zmian biochemicznych w główce plemników. Mogą one skutkować zaburzeniami nasienia. Znaczenie tych wyników dla krótkotrwałego leczenia nie jest znane.
Skutki uboczne
- ból głowy
- małopłytkowość
- niedociśnienie tętnicze
- nudności
- reakcje alergiczne
- tachykardia
- wysypka
- rozszerzenie naczyń krwionośnych
- bradykardia
- niedrożność jelit
- przemijające zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Inne możliwe skutki uboczne
Podanie za pomocą wlewu dożylnego: trombocytopenia, reakcje alergiczne, wysypka, ból głowy, tachykardia, bradykardia, hipotonia, rozszerzenie naczyń, mdłości, niedrożność jelita, przejściowe zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, reakcje w miejscu wstrzyknięcia.
Objawy przedawkowania nimodypiny
W wyniku ostrego przedawkowania nimodypiny mogą wystąpić objawy zatrucia takie jak: znaczne zmniejszenie ciśnienia tętniczego krwi, bradykardia lub tachykardia, dolegliwości żołądkowo–jelitowe (po podaniu doustnym).
Mechanizm działania nimodypiny
Nimodypina należy do grupy antagonistów wapnia. Substancja blokuje napływ jonów wapnia do komórek mięśni gładkich. W ten sposób hamuje skurcz mięśni gładkich ścian naczyniowych. Badania na zwierzętach potwierdziły, że nimodypina wykazuje silniejsze działanie na tętnice mózgowe niż na inne naczynia tętnicze. Dzięki temu hamuje niedotlenienie mózgu oraz zmniejsza uszkodzenie neuronów, które może być spowodowane skurczem naczyń mózgowych, wywołanych przez urazy albo krwotoki podpajęczynówkowe. Nimodypina przechodzi przez barierę krew–mózg.
Wchłanianie nimodypiny
Nimodypina podana doustnie jest dobrze wchłaniana z przewodu pokarmowego. Substancja czynna oraz jej wczesne metabolity wykrywane są w osoczu krwi po 10–15 minutach. Maksymalne stężenie w surowicy po podaniu trzech dawek 30 mg substancji w ciągu doby wynosi 7,3–43,2 ng/ml u osób starszych. Stężenie to osiągane jest po 0,6–1,6 godziny.
Po dożylnym podaniu substancji we wlewie ciągłym (dawka 0,03 mg/kg mc./godz.) stężenie nimodypiny w osoczu w stanie równowagi stacjonarnej wynosi 17,6–26,6 ng/ml. W wyniku wstrzyknięcia dożylnego można zaobserwować dwufazowy spadek stężenia nimodypiny w osoczu z okresem półtrwania około 5–10 minut i 60 minut.
Dystrybucja nimodypiny
Nimodypina wiąże się w 97–99% z białkami osocza. Po podaniu dożylnym oraz doustnym substancja występuje w płynie mózgowo–rdzeniowym w stężeniu około 0,5% stężenia stwierdzonego w osoczu.
Metabolizm nimodypiny
Nimodypina metabolizowana jest przez cytochrom P450 oraz 3A4. Metabolity powstają w procesie dehydrogenacji pierścienia dihydropirydyny oraz oksydacyjnego rozszczepienia estrowego. Hydroksylacja grup metylowych i sprzęganie z kwasem glukoronowym stanowią kolejne etapy metabolizmu substancji. Trzy pierwotne metabolity, które pojawiają się w osoczu krwi nie wykazują aktywności w sensie terapeutycznym. Nimodypina ulega w dużym stopniu efektowi pierwszego przejścia (85-95%). W związku z tym całkowita biodostępność substancji wynosi 5–15%.
Wydalanie nimodypiny
Metabolity nimodypiny wydalane są w 50% przez nerki w moczu oraz 30% z żółcią. Okres półtrwania substancji wynosi 1,1–1,7 godziny. Końcowy okres półtrwania wynosi około 5–10 godzin.