Inhalacje – jak łagodzić objawy kataru i kaszlu domowymi sposobami?
Alicja Świątek

Inhalacje – jak łagodzić objawy kataru i kaszlu domowymi sposobami?

Domowe inhalacje mogą pomóc w złagodzeniu objawów towarzyszącym uporczywemu katarowi i kaszlowi. Do ich wykonania można użyć dostępnych w aptekach, sklepach zielarskich i sklepach spożywczych mieszanek ziół. „Parówka" nawilży i rozgrzeje układ oddechowy, pozwoli rozrzedzić i usunąć zalegającą wydzielinę towarzyszącą katarowi i kaszlowi mokremu. Parujący napar wdycha się nosem, a wydycha ustami. Sam zabieg nie powinien trwać dłużej niż 15 minut. Czy chorzy na COVID-19 mogą robić sobie domowe inhalacje, które mieszanki ziół są najlepsze do zrobienia naparu do inhalacji i które składniki lepiej wybrać do mokrego, a które do suchego kaszlu? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  1. Co to jest inhalacja i kiedy należy ją wykonać?
  2. Domowa inhalacja na katar
  3. Domowa inhalacja na kaszel
  4. Domowa inhalacja na zapalenie zatok
  5. Domowa inhalacja z soli fizjologicznej
  6. Nebulizator – co to jest? Wskazania, przeciwwskazania, cena aparatu

Stosowanie inhalacji jest bardzo dobrym i często wykorzystywanym sposobem na pierwsze objawy przeziębienia i infekcji grypopochodnych. Podczas inhalacji można dostarczyć bezpośrednio do dróg oddechowych leki i naturalne preparaty ziołowe. W zależności od ich rodzaju możemy osiągnąć różne efekty. Aerozoloterapie wykorzystywane są w łagodzeniu objawów kaszlu suchego i mokrego, kataru, zapalenia zatok oraz wielu innych dolegliwości układu oddechowego. Odpowiednio dobrany preparat do inhalacji może okazać się bardzo pomocny w powrocie do zdrowia i skrócić czas trwania choroby.

Co to jest inhalacja i kiedy należy ją wykonać?

Stosowanie wziewnej drogi podania substancji czynnych umożliwia uzyskanie znacznego stężenia substancji czynnych bezpośrednio w drogach oddechowych. Duża powierzchnia wchłaniania oraz wyraźnie rozbudowany system naczyń włosowatych pozwala osiągnąć bardzo dobre rezultaty przy zastosowaniu niewielkich dawek substancji naturalnych, w postaci roztworów ziołowych lub olejków eterycznych. Zazwyczaj zalecane jest przeprowadzanie minimum 10-minutowej inhalacji 2–3 razy dziennie przez co najmniej 5 dni. 

Proces inhalacji polega na podaniu substancji czynnych w postaci roztworów, a właściwie rozpylonej mgiełki. W ten sposób możliwe jest bezpośrednie podanie substancji do dróg oddechowych.

Inhalację można w łatwy sposób przeprowadzić w warunkach domowych, korzystając jedynie z naczynia z gorącą wodą, ręcznika oraz preparatów, jakie chcemy użyć do inhalowania. Jest to proste rozwiązanie w doraźnym łagodzeniu objawów przeziębienia, jak katar i kaszel. Jeśli jednak problem infekcji dróg oddechowych często powraca, wygodniejszą oraz skuteczniejszą metodą jest użycie nebulizatora. Nebulizacja umożliwia dostarczenie substancji leczniczych do konkretnego odcinka dróg oddechowych. Dodatkowo w przypadku nowoczesnych inhalatorów nie jest wymagana koordynacja wdechowo-wydechowa pacjenta, co umożliwia zastosowanie takiego sprzętu u niemowląt, osób starszych oraz mających problemy z koordynacją oddechu.  

Domowa inhalacja na katar

Przeprowadzenie inhalacji podczas uciążliwego nieżytu nosa może przynieść znaczną ulgę i przyspieszyć powrót do zdrowia. Zabieg ten, określany potocznie jako „parówka”, polega na wdychaniu pary wodnej zawierającej esencję ziołową. Można go przygotować w prosty sposób w warunkach domowych. Do przeprowadzenia zabiegu łagodzącym katar zaleca się stosowanie substancji o działaniu rozrzedzającym oraz ułatwiającym usuwanie zgromadzonej w nosie wydzieliny.  Najlepsze olejki do inhalacji to: eukaliptusowy, lawendowy, rozmarynowy lub pichtowy oraz mieszanki ziołowe zawierające: rumianek, kwiat lipy, anyż, tymianek lub krwawnik. „Parówkę” przygotowuje się poprzez dodanie do zagotowanej, gorącej wody odpowiednio dobranych ziół lub kilku kropli olejku eterycznego. Parujący napar wdycha się nosem, a wydycha ustami, jednocześnie utrzymując głowę nad miseczką/pojemnikiem i zabezpieczając ręcznikiem tak, aby ograniczyć utratę wydzielanej pary i utrzymać odpowiednią temperaturę roztworu przez dłuższy czas. Inhalacja powinna trwać ok. 10–15 minut. Można ją przeprowadzać kilka razy dziennie przez okres 5–7dni. W trakcie domowej inhalacji można robić krótkie, kilkusekundowe przerwy.

Domowa inhalacja na kaszel

Inhalacje stanowią jedną z metod radzenia sobie z uciążliwym kaszlem. Mogą być stosowane zarówno w kaszlu mokrym, jak i kaszlu suchym. Zalecane są również w przebiegu niektórych chorób dróg oddechowych, jak astma, mukowiscydoza, czy POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc). Podczas przeprowadzania inhalacji dostarczamy substancje lecznicze bezpośrednio do dróg oddechowych.

W przypadku duszącego kaszlu suchego należy zastosować substancje nawilżające śluzówkę, jak sól fizjologiczna w czystej postaci (0,9% NaCl) lub z dodatkiem kwasu hialuronowego, który zwiększy pożądany efekt poprzez poprawę uwodnienia błon śluzowych oraz nasilenie ruchu rzęsek wyścielających przewód oddechowy.

Należy jednak pamiętać, że soli fizjologicznej z dodatkiem kwasu hialuronowego nie wolno łączyć z lekami do nebulizacji, ponieważ może ograniczać ich absorpcję.

Natomiast jeżeli podczas kaszlu następuje odkrztuszanie zalegającej wydzieliny (flegmy), wówczas podaje się preparaty rozrzedzające śluz oraz ułatwiające jego usuwanie. W tym celu zalecane jest użycie produktów wykrztuśnych, jak hipertoniczny (3%) roztwór NaCl, potocznie nazywany hipertoniczną solą fizjologiczną.  Warto dodać, że preparaty wykrztuśne stosuje się zazwyczaj rano i w południe, maksymalnie 4 godziny przed snem.

Domowa inhalacja na zapalenie zatok

Inhalacje okazują się niezwykle pomocne w zapaleniu zatok. Można je przeprowadzić z wykorzystaniem różnych substancji. Jedną z nich jest sól kuchenna. Wystarczy wsypać ok. 6.–7. łyżek do naczynia z gorącą wodą. Następnie przykryć ręcznikiem głowę pochyloną nad parującą wodą i oddychać wytworzoną parą przez co najmniej 10 minut. Kolejnym składnikiem, jaki można użyć do domowej inhalacji na zatoki, są zioła. W tym celu należy zaparzyć ok. 50 gramów wybranego suszu (np. tymianek, mięta pieprzowa) lub odpowiadającą tej gramaturze adekwatną ilość saszetek z mieszanką ziołową w litrze wrzącej wody, a następnie po przestudzeniu roztworu do temperatury, która nie poparzy twarzy, należy się inhalować analogicznie, jak w przypadku soli kuchennej. Można także zastosować esencję z ziół, czyli olejek eteryczny. Przy dolegliwościach towarzyszących zapaleniu zatok polecane są zwłaszcza olejki: sosnowy i eukaliptusowy. Ze względu na dużą koncentrację substancji czynnych, wystarczy wprowadzić zaledwie kilka kropli olejku do gorącej wody i inhalować się powstałą parą minimum 10 minut. Domowe inhalacje na zatoki zaleca się przeprowadzać raz dziennie przez okres kilku dni.

Domowa inhalacja z soli fizjologicznej

W infekcjach górnych dróg oddechowych często pierwszym krokiem leczenia jest przeprowadzenie inhalacji przy użyciu nebulizatora lub stosując „parówkę”. Inhalator jest urządzeniem, które pozwala na bezpośrednią aplikację roztworu do jamy nosowej. Skuteczną, a jednocześnie bardzo bezpieczną i dobrze tolerowaną substancją leczniczą, którą możemy podać przy użyciu nebulizatora, jest roztwór soli fizjologicznej, czyli chlorku sodu (NaCl). Jest ona szczególnie polecana do stosowania w infekcjach występujących u dzieci. Umożliwia usunięcie zalegającej wydzieliny oraz równocześnie nawilża śluzówkę nosa. Sól fizjologiczna dostępna jest w aptekach w gotowych ampułkach, przy czym 1. sztuka służy do przeprowadzenia jednej inhalacji. W przypadku braku inhalatora można wykonać „parówkę”. Polega ona na wdychaniu pary powstałej po połączeniu ampułki soli fizjologicznej z gorącą wodą. Inhalacje można przeprowadzać 2–3 razy dziennie przez minimum 10 minut. Inhalacje z solą fizjologiczną są łagodne i mogą być stosowane przez długi okres u niemowląt, dzieci i dorosłych.

Czy wiesz jak skutecznie inhalować dziecko? Dowiedz się więcej na DOZ.pl

Nebulizator – co to jest? Wskazania, przeciwwskazania, cena aparatu

Stosowanie nebulizatorów jest bardzo dobrym rozwiązaniem przy wielu infekcjach górnych dróg oddechowych. Zastosowanie nebulizacji umożliwia podanie substancji leczniczych bezpośrednio do określonego odcinka dróg oddechowych, przy jednoczesnym ograniczeniu działań niepożądanych, jakie następują podczas doustnego podawania środków farmakologicznych. Podanie leku w formie mgiełki wytworzonej w nebulizatorze wskazane jest w przypadku większości pacjentów, którym towarzyszą infekcje oraz choroby układu oddechowego. Zwłaszcza w alergicznym nieżycie nosa, zapaleniu oskrzeli, astmie oskrzelowej. Nebulizatory dobrze sprawdzą się u palaczy mających problemy z oddychaniem, osób przewlekle chorujących na infekcje dróg oddechowych, a także u dzieci. Istnieją jednak przeciwwskazania do stosowania nebulizatorów. Nie powinni ich używać pacjenci z: niewydolnością dróg oddechowych, ciężką niewydolnością serca, cierpiący na krwotoki z dróg oddechowych, gruźlicy, osoby z ropnym zapaleniem zatok i migdałków, a także z ostrym stanem zapalnym w obrębie dróg oddechowych, któremu towarzyszy podwyższona temperatura.

Także osoby chorujące na COVID-19 nie powinny stosować nebulizatorów, ponieważ zwiększa się wówczas ryzyko rozprzestrzeniania patogenów i zarażenia domowników lub personelu medycznego w przypadku pacjentów hospitalizowanych.

Ceny nebulizatorów zaczynają się od około 90 zł, a najbardziej zaawansowane technologicznie kosztują średnio 500 zł. Można je kupić w aptekach oraz sklepach medycznych, gdzie dostępne są bez recepty w wielu rodzajach.

  1. O. Wronikowska, B. Budzyńska, Inhalacja i nebulizacja – zasady, rodzaje i bezpieczeństwo terapii, „aptekarzpolski.pl” [online],https://www.aptekarzpolski.pl/wiedza/inhalacja-i-nebulizacja-zasady-rodzaje-i-bezpieczenstwo-terapii-%EF%BB%BF/, [dostęp:] 04.05.2021.
  2. A. Krzeski, I. Gromek, Zapalenie zatok przynosowych, wyd. 1, Gdańsk 2008.
  3. D. Jurkiewicz, B. Zielnik-Jurkiewicz, Zapalenie zatok przynosowych, Bielsko-Biała 2006.
  4. A. Emeryk, M. Pirożyński, i in., Nebulizacja: czym, jak, dla kogo, kiedy? Polski Konsensus Nebulizacyjny, ”mp.pl” [online], https://www.mp.pl/pulmonologia/artykuly-wytyczne/inne/88041,nebulizacja-czym-jak-dla-kogo-kiedy-polski-konsensus-nebulizacyjny, [dostęp:] 04.05.2021.
  5. A. Rakowski, Nebulizacja i nebulizatory. Technika i zasady podawania leków drogą wziewną u pacjentów pediatrycznych, „forumpediatrii.pl” [online], https://forumpediatrii.pl/artykul/nebulizacja-i-nebulizatory-technika-i-zasady-podawania-lekow-droga-wziewna-u-pacjentow-pediatrycznych, [dostęp:] 04.05.2021.
  6. B. Karolewicz, J. Pluta, D. Haznar, Nebulizacja jako metoda podawania leków, „Farmacja polska” 2009, nr 4.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak dawkować paracetamol osobom dorosłym, dzieciom i kobietom w ciąży?

    Paracetamol to jeden z popularniejszych leków sprzedawanych bez recepty (OTC). Jest stosowany między innymi w ostrych, umiarkowanych i przewlekłych bólach głowy, gardła i zębów, a także w bólach miesiączkowych i migrenach. Cechuje go względne bezpieczeństwo stosowania. W przypadku silnego bólu można go łączyć z innymi substancjami, np. z morfiną. Jak wygląda właściwy sposób dawkowania paracetamolu, jaka jest maksymalna i bezpieczna dawka dzienna oraz czy kobiety w ciąży mogą zażywać ten lek? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Choroba Zachodniego Nilu – przyczyny i objawy. Jak leczyć?

    Wybierając się na wakacje, warto zapoznać się z zagrożeniami, jakie mogą nas spotkać podczas urlopu. Jednym z nich jest gorączka Zachodniego Nilu (ang. West Nile fever, WNF), choroba powodowana przez wirusa gorączki Zachodniego Nilu. Jak dochodzi do zakażenia, jakie są objawy i co należy wiedzieć, aby się przed nią ustrzec?

  • Kaszel krtaniowy – objawy i leczenie szczekającego kaszlu u dzieci i dorosłych

    Krtaniowy kaszel, towarzyszący ostremu zapaleniu krtani, jest jednym z najbardziej charakterystycznych rodzajów kaszlu. W przypadku jego wystąpienia konieczny może być pilny kontakt z lekarzem, niekiedy również w ramach szpitalnego oddziału ratunkowego. Jak rozpoznać kaszel krtaniowy oraz jak wygląda jego leczenie?

  • Witamina B6 (pirydoksyna) – funkcja w organizmie, suplementacja, niedobór, nadmiar

    Witamina B6 jest związkiem, który wzmaga przyswajalność magnezu w organizmie. Bierze udział w wielu procesach metabolicznych, reguluje pracę układu nerwowego, a jej optymalny poziom wpływa na pozytywny nastrój. Pirydoksyna przyczynia się także do powstawania przeciwciał chroniących organizm przed infekcjami. Witamina B6 jest składnikiem zarówno produktów zwierzęcych, jak i roślinnych. Który suplement z wit. B6 wybrać, jaka jest jej optymalna dawka dobowa i jakie są skutki zaburzeń jej ilości w organizmie? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Szczepionka na grypę 2024/2025 – kto i kiedy powinien się zaszczepić? Którą szczepionkę wybrać?

    Grypa to bardzo zakaźna choroba wirusowa. Przyjmuje się, że jedna chora osoba zaraża cztery kolejne. W zależności od grupy osób szczepionych i sezonu grypowego szczepionki na grypę chronią przed infekcją grypową ok. 40–70% zaszczepionych osób oraz zabezpieczają w znacznym stopniu przed powikłaniami pogrypowymi. WHO szacuje, że każdego roku na grypę choruje 10% dorosłej populacji i nawet 30% dzieci. Czym się szczepić na grypę w sezonie 2024/2025?

  • Dlaczego warto się szczepić?

    Szczepienia są jednym z najważniejszych osiągnięć medycyny, które przyczyniły się do znacznego zmniejszenia liczby zachorowań i zgonów spowodowanych chorobami zakaźnymi. W dobie rozwijających się teorii spiskowych i dezinformacji warto zrozumieć, czym są szczepienia, jak działają i dlaczego są niezbędne dla zdrowia.

  • Problemy z żołądkiem a substancje naturalne. Dowody naukowe i innowacyjne podejście lecznicze

    Prawie każdemu z nas przynajmniej raz w życiu zdarzyło się doświadczyć niestrawności czy refluksu żołądkowo-przełykowego, charakteryzujących się bólem brzucha, trudnościami w trawieniu czy pieczeniem za mostkiem. Dwoma organami, których powyższy problem dotyczy w największym stopniu, są przełyk i żołądek.

  • INR testy do kontroli krzepliwości krwi – jak je wykonać? Cena, refundacja

    W styczniu 2024 roku wprowadzono do wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie aparaty i paski testowe do przeprowadzania testów diagnostycznych INR/PT. Wyroby te podlegają refundacji w przypadku pacjentów leczonych lekami przeciwzakrzepowymi z grupy antagonistów witaminy K oraz spełniających określone w rozporządzeniu kryteria. Testy INR do wykonania w warunkach domowych pozwalają w łatwy i szybki sposób monitorować terapię antykoagulantami takimi jak acenokumarol i warfaryna, co pozwala kontrolować prawidłowy zakres terapeutyczny dla pacjenta.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl