Kalendarz z zaznaczonymi dniami miesiączki
Ewelina Sochacka

Obniża się wiek pierwszej miesiączki u dziewczynek – jakie może mieć to konsekwencje dla zdrowia?

Badanie opublikowane niedawno w „JAMA Network Open” pokazuje, że wiek wystąpienia u dziewczynek pierwszej miesiączki (menarche) obniżył się do niespełna 12 lat. Jest to niepokojące, ponieważ kobiety, u których pierwsza menstruacja wystąpiła przedwcześnie, mają zwiększone ryzyko zachorowania na choroby układu krążenia, cukrzycę typu 2 czy raka piersi.

  1. Pierwsza miesiączka przed 12. rokiem życia
  2. Dlaczego wiek pierwszej miesiączki się obniża?
  3. Skutki dla zdrowia dziewczynek

Pierwsza miesiączka przed 12. rokiem życia

Menstruacja jest istotnym wskaźnikiem zdrowia dziewcząt i kobiet. Wiek wystąpienia pierwszego i ostatniego okresu, regularność, długość oraz charakter miesiączek mogą dostarczać cennych informacji o ogólnym stanie zdrowia. Najnowsze badanie przeprowadzone przez naukowców z Harvard T.H. Chan School of Public Health w Bostonie w Stanach Zjednoczonych pokazało, że w ciągu ostatnich dziesięcioleci obniżył się wiek pojawienia się pierwszej menstruacji (menarche) u dziewczynek. Wyniki opublikowano w czasopiśmie „JAMA Network Open”.

W badaniu wzięło udział 71 341 kobiet. Ich dane pochodziły z aplikacji Apple Women's Health Study, opracowanej we współpracy z firmą Apple i National Institute of Environmental Health Sciences, służącej do monitorowania cyklu. Po przeanalizowaniu zebranych informacji okazało się, że w ciągu ostatnich 55 lat wiek pierwszej miesiączki dziewczynek ze Stanów Zjednoczonych spadł z 12,5 roku w przypadku osób urodzonych w latach 1950–1969 do 11,9 lat u kobiet, które urodziły się w latach 2000–2005. Wydłużył się także czas od wystąpienia pierwszego okresu do chwili, gdy cykle stają się regularne.

Ponadto badanie naukowców z Bostonu pokazało, że dziewczęta rasy azjatyckiej, Afroamerykanki oraz Latynoski zgłaszały wcześniejszy średni wiek pierwszej miesiączki w porównaniu z dziewczynkami rasy białej.

Dlaczego wiek pierwszej miesiączki się obniża?

Na wiek wystąpienia pierwszej miesiączki wpływa wiele czynników. Mogą być one związane z masą ciała, dietą, aktywnością fizyczną, poziomem stresu, a także z narażeniem na chemikalia czy zanieczyszczenie powietrza. Jedną z najczęstszych przyczyn obniżania się wieku menarche jest otyłość u dzieci. Nadmierna masa ciała wpływa bowiem na poziomy hormonów, w tym leptyny, insuliny i estrogenów, które mogą z kolei przyspieszać dojrzewanie płciowe.

Kolejnym problemem jest przewlekły stres podnoszący poziom kortyzolu. Hormon stresu może zakłócać funkcjonowanie osi podwzgórze-przysadka-gonady (HPA), która jest kluczowa dla regulacji produkcji hormonów płciowych, w tym estrogenów. Prawdopodobnie pewną rolę odgrywają również substancje chemiczne zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego takie jak ftalany występujące m.in. w kosmetykach.

Pierwsza miesiączka – dowiedz się, jak przygotować do niej dziewczynkę

Skutki dla zdrowia dziewczynek

Wiek pojawienia się pierwszej miesiączki ma znaczenie dla zdrowia kobiety w przyszłości. Badania wykazały, że zarówno wczesne, jak i późne wystąpienie menarche może wiązać się z różnymi zagrożeniami zdrowotnymi. Rozmaite analizy pokazują na przykład, że dziewczęta, u których pierwszy okres pojawił się przed 13. rokiem życia, mają zwiększone ryzyko nadciśnienia, chorób serca i udarów w późniejszym życiu. Wczesne wystąpienie pierwszej miesiączki jest też związane z większym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2 oraz zespołu metabolicznego.

Istnieją dowody na to, że jeśli u kobiety pierwsza miesiączka wystąpi przed 12. rokiem życia, ryzyko raka piersi wzrasta o 20%. Warto także zwrócić uwagę na to, że wczesna menarche może być powiązana z wyższym prawdopodobieństwem pojawienia się depresji, zaburzeń lękowych i innych problemów psychicznych w adolescencji i dorosłości.

Naukowcy twierdzą, że aby obniżyć prawdopodobieństwo przedwczesnej menarche rodzice powinni zadbać o zapewnienie dzieciom zdrowej, dobrze zbilansowanej diety. Ważna jest także regularna aktywność fizyczna oraz odpowiednia ilość snu i w miarę możliwości redukcja nadmiernego stresu.

  1. Z. Wang i in., Menarche and Time to Cycle Regularity Among Individuals Born Between 1950 and 2005 in the US, „JAMA Network Open” 2024, nr 7(5).
  2. P. Santos i in., Age at menarche, type 2 diabetes and cardiovascular disease complications in US women aged under 65 years: NHANES 1999–2018, „BMJ Nutrition, Prevention & Health” 2023, nr 6(2).

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl