Zapalenie błędnika
Jest to choroba, do której dochodzi w wyniku infekcji bakteryjnej (bardzo często jest to zakażenie bakterią Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis czy też Haemophilus influenzae) oraz wirusowej (wrodzonej lub nabytej, często zakażenie wirusem
różyczki, odry, świnki czy też cytomegalii). Rzadko do zapalenia błędnika dochodzi też na skutek zakażenia grzybiczego czy pierwotniakowego (zwykle to toksoplazmoza). Zdarza się, że zapalenie błędnika rozwija się na skutek urazu, może mieć podłoże autoimmunologiczne lub też jatrogenne. Zapalenie błędnika można podzielić na ostre lub przewlekłe, inny podział to zapalenie ograniczone (dotyczące tylko błędnika) oraz rozlane. Jakie są objawy zapalenia błędnika? Przede wszystkim, ponieważ błędnik odpowiedzialny jest za zmysł równowagi, u pacjenta zaczynają pojawiać się zawroty głowy, które mogą być różnie nasilone: od bardzo niewielkich do bardzo silnych, uniemożliwiających normalne, codzienne funkcjonowanie. Dodatkowo pojawia się oczopląs, jak również nudności i wymioty, co ma również związek z zaburzeniami zmysłu równowagi. Pacjent czuje się z powodu tych objawów ogólnie źle, ciężko jest mu normalnie funkcjonować. Ponadto, obecny bywa też niedosłuch. Dla zapalenia błędnika charakterystyczny jest brak podwyższenia temperatury ciała. Kiedy natomiast w przebiegu choroby pojawi się
gorączka, może to niestety świadczyć o przejściu procesu zapalnego do jamy czaszki i rozwoju powikłań wewnątrzczaszkowych, takich jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy ropień mózgu. Jak leczy się zapalenie błędnika? Pacjent z rozpoznaniem zapalenia błędnika powinien być hospitalizowany w oddziale otolaryngologicznym. Chory powinien otrzymywać leki przeciwwymiotne. W przypadku zapalenia o podłożu bakteryjnym podaje się antybiotyki o szerokim spektrum działania, zaś w przypadku zapalenia autoimmunologicznego chory otrzymuje glikokortykosteroidy. Zdarza się, że zachodzi potrzeba leczenia operacyjnego.
Choroba lokomocyjna
Tak naprawdę nie jest to choroba w dosłownym znaczeniu, objawy pojawiają się bowiem tylko w czasie poruszania się dowolnymi środkami transportu. Przyczyną kinetozy jest brak zgodności bodźców, sygnałów wzrokowych i błędnika, odbieranych przez mózg. Chodzi o to, że podczas jazdy np. samochodem zmysł wzroku odbiera zmianę otoczenia, co mózg interpretuje jako ruch, jednak błędnik będący narządem równowagi nie odnotowuje zmian położenia ciała i wysyła do mózgu informacje o braku ruchu. Wszystko to powoduje, że pacjent zaczyna odczuwać nieprzyjemne dolegliwości, przede wszystkim są to nudności, wymioty oraz zawroty głowy. Poza tym pacjent czuje się zmęczony, jest mu niewygodnie, może pojawić się suchość w ustach lub - odwrotnie - ślinotok. Chorobie lokomocyjnej można zapobiegać. Jeśli ktoś wie, że na nią cierpi, powinien przed podróżą zażywać właściwe środki farmakologiczne, które zdecydowanie łagodzą dolegliwości. Ponadto, w czasie podróży, należy siadać przodem do kierunku jazdy, jak również przed podróżą nie pić gazowanych napojów i nie jeść obfitych posiłków (posiłek powinien być lekki, nie można też rozpoczynać podróży na czczo, bowiem to może przyczynić się tylko do nasilenia dolegliwości). W czasie jazdy nie powinno się także czytać, należy natomiast patrzeć na horyzont w stabilny, nieprzesuwajacy się punkt. Warto też często wietrzyć pojazd i robić postoje na świeżym powietrzu.
Choroba Meniere'a
Jest to bardzo rzadka choroba, w jej przebiegu dochodzi do powstania idiopatycznego (niewiadomego pochodzenia) wodniaka błędnika, na skutek nagromadzenia się nadmiernej ilości endolimfy i wzrostu jej ciśnienia w błędniku. Jakie są objawy tej choroby? Przede wszystkim pacjent zaczyna uskarżać się na zawroty głowy, jak również uporczywe szumy w uszach. Dodatkowo mogą być obecne nudności i wymioty, oczopląs oraz uczucie rozpierania w uchu i znaczne pogorszenie słuchu. Rozpoznanie choroby stawia się na podstawie objawów klinicznych, po wykluczeniu innych chorób. Należy też wykonać badania dodatkowe - tomografię komputerową lub zdjęcie rtg oraz badanie audiometryczne. Do leczenia wykorzystuje się leki przeciwwymiotne, odwadniające oraz leki poprawiające krążenie krwi w uchu wewnętrznym i w mózgu.
Zapalenie nerwu przedsionkowo-ślimakowego
Do powstania tej choroby przyczyniają się infkecje wirusowe, przede wszystkim bierze się pod uwagę wpływ wirusa opryszczki, jak również wirusa grypy, świnki czy różyczki. Ponadto, do zapalenia nerwu przedsionkowo-ślimakowego niekiedy może dojść na podłożu autoimmunologicznym oraz naczyniowym. Jakie są objawy choroby? Przede wszystkim pacjent zaczyna uskarżać się na napadowe zawroty głowy. Dodatkowo, obecne są też nudności i wymioty, jak również oczopląs. Nie dochodzi natomiast do uszkodzenia słuchu. Jak leczy się zapalenie nerwu przedsionkowo-ślimakowego? Stosuje się jedynie leki objawowe, przede wszystkim leki przeciwwymiotne, a choroba zwykle ustępuje samoistnie w przeciągu od kilku do kilkunastu tygodni.
Choroby błędnika (poza chorobą lokomocyjną, która jedynie może być nieprzyjemna) mogą być dla pacjenta bardzo uciążliwe, jak również niebezpieczne, mogą dawać bowiem groźne powikłania (przede wszystkim zapalenie błędnika). Dlatego też w sytuacji, kiedy zaczynamy odczuwać coraz częściej powtarzające się zawroty głowy oraz nudności, należy udać się do laryngologa, który po badaniu stwierdzi, czy nie ma powodu do niepokoju.