Łuszczycowe zapalenie stawów – objawy, dieta i leczenie

Łuszczycowe zapalenie stawów to przewlekła choroba zapalna stawów o nieznanej dotąd etiologii. Częstość jej występowania u chorych na łuszczycę wynosi około 5-30 %.

U kogo rozwija się łuszczycowe zapalenie stawów?

Łuszczycowe zapalenie stawów zaczyna się zazwyczaj pomiędzy 20. a 50. rokiem życia, choć może zdarzyć się też postać młodzieńcza, której typowe objawy zaczynają być obecne przeważnie pomiędzy 9. a 12. rokiem życia dziecka. U ponad 2/3 chorych pacjentów zmiany skórne wyprzedzają zmiany stawowe, u pozostałych zaś pierwsze pojawiają się objawy ze strony stawów.

Jak dotąd nie stwierdzono też związku pomiędzy rozległością zmian skórnych w przebiegu łuszczycy a występowaniem zapalenia stawów. Nie ma też związku miedzy aktywnością zmian skórnych i stawowych. Łuszczycowe zapalenie stawów ma przebieg bardzo zmienny, z okresami zaostrzeń i remisji, które mogą trwać różnie długo. Niestety, z czasem choroba ta może doprowadzić pacjenta do kalectwa. 

Jakie są najczęstsze objawy łuszczycowego zapalenia stawów?

Najczęściej objawy zapalenia stawów pojawiają się już u osób, u których zostały wcześniej zdiagnozowane skórne wykwity w przebiegu łuszczycy, może jednak zdarzyć się też, że zanim u pacjenta pojawiają się zmiany skórne, obecne są już objawy zapalenia stawów.

W przebiegu łuszczycowego zapalenia stawów pojawia się przede wszystkim ból oraz sztywność i obrzęk stawów z ograniczeniem ich ruchomości. Ponadto, w zaawansowanej fazie choroby, często dochodzi też do deformacji zaatakowanych stawów. Należy pamiętać, że w przebiegu łuszczycowego zapalenia stawów, poza objawami ze strony stawów, obecne są też objawy ogólnoustrojowe. Zalicza się do nich przede wszystkim podwyższoną temperaturę ciała, jak również uczucie uogólnionego złego samopoczucia i osłabienie.

Jakie postacie łuszczycowego zapalenia stawów można wyróżnić?

Pierwszą postacią łuszczycowego zapalenia stawów jest zapalenie stawów obwodowych. Dochodzi do zapalenia jednego lub większej ilości stawów obwodowych, pojawia się ich ból, obrzęk, nadmierne ucieplenie oraz wyraźna poranna sztywność. Kolejna postacią łuszczycowego zapalenia stawów jest postać osiowa. W jej przebiegu dochodzi do niesymetrycznego zapalenia stawów kręgosłupa oraz stawów krzyżowo-biodrowych. Pojawia się ból pleców oraz ograniczenie ruchomości w odcinku szyjnym, piersiowym lub lędźwiowym kręgosłupa.

Następną postacią jest zapalenie palców. Proces zapalny obejmuje zwykle wszystkie stawy i pochewki ścięgien palca - pojawia się ból, zaczerwienienie i obrzęk całego palca, mówi się wówczas o palcu kiełbaskowatym, palce zaczynają z czasem ulegać deformacji. Jeszcze jedna postać łuszczycowego zapalenia stawów to postać, w przebiegu której obecne są liczne zmiany skórne oraz zmiany na paznokciach. W jej przebiegu wykwity łuszczycowe mogą zajmować różne obszary ciała, maja też różne nasilenie i przebieg, mogą przyjmować postać grudkową, krostkową lub uogólnioną (mówi się wtedy o erytrodemii łuszczycowej). Pojedyncze zmiany mogą się lokalizować w okolicy pępka, w okolicy międzypośladkowej, na rękach i na stopach oraz na owłosionej skórze głowy i na zewnętrznych narządach płciowych. 

Na jakiej podstawie stawia się rozpoznanie łuszczycowego zapalenia stawów?

Ponadto oznacza się też antygen HLA B27, którego obecność nie jest dla pacjenta dobrym czynnikiem rokowniczym, mają go zwykle pacjenci ze zmianami w kręgosłupie oraz w stawach krzyżowo-biodrowych. Ponadto, do diagnostyki konieczne jest też wykonanie badań obrazowych, przede wszystkim zdjęć rtg, na których widoczne są zmiany bardzo charakterystyczne dla łuszczycowego zapalenia stawów. Czasami też konieczne wykonanie jest rezonansu magnetycznego oraz badania płynu stawowego, który będzie miał w takiej sytuacji charakter zapalny. 

Jak wygląda leczenie łuszczycowego zapalenia stawów? 

Celem leczenia łuszczycowego zapalenia stawów jest osiągniecie remisji, choć nie zawsze się to udaje. Ponadto, lecenie łuszczycowego zapalenia stawów ma na celu hamowanie dalszego postępu choroby, która niestety z biegiem lat może nawet doprowadzić do niepełnosprawności pacjenta. Do leczenia wykorzystuje się zatem leki działające przeciwzapalnie, do których zalicza się niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz glikokortykosteroidy.

Ważne jest też stosowanie leków modyfikujących przebieg choroby, zalicza się do nich miedzy innymi sulfasalazhnę, metotreksat, cyklosporyne lub też leki biologiczne. W leczeniu częste jest też leczenie miejscowe zajętego stawu, a mianowicie miedzy innymi jego nakłucie celem usunięcia z niego nadmiernej ilości zmienionego zapalnie płynu. Ponadto u pacjentów z łuszczycowym zapaleniem stawów wykorzystuje się też tzw. leczenie naturalne. Chodzi zatem o właściwe ćwiczenia, które będą w jakimś stopniu zapobiegać powstawania deformacji i przykurczów w stawach. Pacjentom często też zalecany jest odpoczynek oraz właściwe zabiegi fizykoterapeutyczne. Także dzięki właściwemu zaopatrzeniu ortopedycznemu można w jakimś stopniu odciążyć stawy, ponadto takie zaopatrzenie pomaga pacjentowi w codziennym, normalnym funkcjonowaniu.

Należy też pamiętać, że jedną z form naturalnego leczenia łuszczycowego zapalenia stawów jest właściwa dieta. Chodzi bowiem o utrzymanie właściwej masy ciała, aby zbyt duża ilość kilogramów dodatkowo nie obciążała stawów. Dlatego też niesłychanie ważne jest zdrowe odżywianie: dieta bogata w duża ilość warzyw i owoców oraz pieczonych i gotowanych produktów. Niesłychanie ważne jest też suplementowanie witaminy D i wapnia, aby dodatkowo nie doszło do osteoporozy i osłabienia kości.