Skaleczenia i stłuczenia. Pierwsza pomoc

Przysłowia są skarbnicą wiedzy. Wypadki chodzą po ludziach. Nie śmiej się dziadku, z cudzego wypadku. Wypadek to dziwna rzecz. Nigdy go nie ma, dopóki się nie wydarzy. Niestety wszystkie z nich są prawdziwe i mówią o tym, że wypadki mogą się nam po prostu przydarzyć. Czy to w domu, w pracy, w szkole, w samochodzie czy na rowerze, każdy z nas przynajmniej raz w życiu się skaleczył lub nabił sobie guza. Takie rzeczy są normalne. Ważne jest jednak, żeby również zgodnie z przysłowiem zachować zimną krew i wiedzieć co robić w takich sytuacjach. Szybkie i prawidłowe działanie, daje szanse na złagodzenie czy to krwawienia czy bólu po to, aby podjąć skuteczną akcję ratunkową.

Skaleczenia „małe”

Skaleczenie to każde przerwanie ciągłości tkanki skórnej. Może powstać na skutek czynników mechanicznych, fizycznych, chemicznych lub biologicznych. W przypadku prostych skaleczeń, gdzie miejsce powstania rany jest relatywnie słabo ukrwione, a rana niewielka bez obfitego krwawienia oraz dość płytka, ważne jest, aby odpowiednio zdezynfekować ranę. Warto ją dokładnie obejrzeć, przy odpowiednim świetle, po to, aby sprawdzić czy w ranie nie zostały fragmenty szkła, piachu czy innych ciał obcych i zanieczyszczeń. Zranione miejsce można opłukać pod zimną wodą, starając się wypłukać z rany zanieczyszczenia. W ranie nie wolno dłubać igłami, wyciągać głęboko wbitych ciał obcych itp. W takim przypadku i potrzebie powinniśmy niezwłocznie odwiedzić lekarza. Po oczyszczeniu rany przy użyciu wody należy ją osuszyć sterylną gazą. Przyłożenie gazy do rany częściowo zatamuje krwawienie. Następnie ranę należy zdezynfekować wodą utlenioną lub innym preparatem dezynfekcyjnym. Zalecana jest woda utleniona, gdyż nie wysusza tkanek, co czynią preparaty na bazie alkoholu. Po dezynfekcji należy nakleić plaster z opatrunkiem. Z jednej strony osłoni on ranę przez zanieczyszczeniami i zbrudzeniem, z drugiej pozwoli on zbliżyć do siebie brzegi rany, w celu efektywniejszego i szybszego gojenia.

Należy pamiętać, iż prawidłowe oczyszczanie ran pozwala usunąć z nich wszelkie zanieczyszczenia i bakterie, które mogą potem utrudniać proces gojenia się.

Skaleczenia „duże”

Jeśli ocenimy, że skaleczenie jest poważne, nie jesteśmy w stanie zatamować krwawienia, rana jest rozległa, głęboka, w ranie tkwi ciało obce lub rana jest bardzo zabrudzona ziemią lub powstała na skutek pogryzienia przez zwierzę, należy do rany przyłożyć gazę (w skrajnych przypadkach tamować czym się da) oraz niezwłocznie udać się do lekarza lub zadzwonić na pogotowie. Możliwe, że konieczne będzie podanie szczepionki przeciw wściekliźnie lub tężcowi. Urazy takie mogą zagrażać życiu i są niezwykle niebezpieczne. Lekarz lub ratownik medyczny na pewno, będzie lepszym specjalistą, aby poradzić sobie z ciałem obcym czy poważnym krwotokiem.

Stłuczenia

Komu z nas nie zdarzyło się wywrócić? Uderzyć się w róg szafy albo stuknąć głową w niską futrynę czy strop? Siła uderzenia powoduje, że naczynia krwionośne, w szczególności te cienkościenne (tzw. naczynia włosowate) zostają uszkodzone. Pojawia się miejscowy wylew, przekrwienie, siniak. Takie podskórne krwawienie powoduje lekki miejscowy obrzęk i odczuwalny jest ból. Kolor wynaczynienia zmienia się z czasem, co jest skutkiem rozkładu hemoglobiny: od silnie czerwonego w momencie uderzenia, przez fioletowy, aż do koloru żółtego, po całkowity zanik i przywrócenie normalnego koloru skóry.

Aby złagodzić skutki stłuczenia odruchowo chwytamy się zimnego. Miejsce urazu jest rozpalone, czasami wręcz gorące, więc przeciwdziałamy zimnem.

Do stłuczonego miejsca należy przyłożyć zimny okład. Zimno obkurcza naczynia krwionośne, podskórne krwawienie zmniejsza się, a ból łagodnieje. Worek z lodem najlepiej obłożyć ręcznikiem, żeby nie spowodować odmrożeń. Po 10 minutach przykładania lodu należy zrobić 10 minut przerwy.

W sporcie często używa się też preparatów w aerozolach, które chłodnym strumieniem chłodzą stłuczone miejsca (Aerozole typu Ice). Kolejnego dnia można zastosować preparaty z arniki, zawierające wyciągi z kasztanowca, escynę czy heparynę. Związki te rozszerzają naczynia przez co siniak będzie wchłaniał się szybciej. Bardzo niebezpieczne są rozległe urazy. Jeśli ich powierzchnia jest bardzo duża, należy zgłosić się do lekarza. Nasza wątroba może nie poradzić sobie z metabolizowaniem zbyt dużej ilości hemoglobiny, dlatego będzie potrzebna pomoc specjalisty. Dodatkowo, jeśli stłuczenie dotyczy twarzy i szyi (silne uderzenie w głowę) zalecałbym zawsze kontakt z lekarzem, aby sprawdzić, czy nie doszło do wstrząsu mózgu lub wylewu do gałki ocznej. Ból głowy, oczu, zawroty, omdlenia i wszystkie niepokojące objawy wskazują, że pomoc specjalisty jest potrzebna.

W przypadku dzieci i osób starszych zalecałbym większą czujność w przypadku skaleczeń i stłuczeń. Ich układy naprawcze i odpornościowe nie są tak sprawne jak u osób w dorosłych.

Każde postępowanie zaradcze zależy od tego co się wydarzyło. W przypadku skaleczeń dąży się do przywrócenia ciągłości tkanki oraz uprzedniego oczyszczenia rany, aby nie doprowadzić do zakażeń. W przypadku stłuczeń pierwszym krokiem jest złagodzenie bólu w miejscu, gdzie doszło do uszkodzenia.

Ważne jest, aby zachować trzeźwość umysłu. Jeśli mdlejemy w takich przypadkach (np. na widok krwi) należy poprosić o pomoc innej osoby. Nie można się tego wstydzić, bo chodzi przecież o skuteczną pomoc drugiemu człowiekowi lub samemu sobie.

Data publikacji: 22.01.2018

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie kokluszu

Krztusiec (koklusz) jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez pałeczki krztuśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Na ciężki przebieg krztuśca narażone są zwłaszcza niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia. Jak przebiega krztusiec i jak go rozpoznać? Jak wygląda leczenie kokluszu? W jaki sposób można się przed nim uchronić?

Czytaj dalej
Zespół Retta – objawy, dziedziczenie i leczenie

Zespół Retta to rzadkie zaburzenie neurorozwojowe. Dotyczy mutacji na chromosomie X, więc występuje głównie u dziewczynek. Szacuje się, że zespół Retta dotyka 1 na 10–15 tys. urodzonych dzieci płci żeńskiej. Może być jednak częstszy, gdyż bywa niezdiagnozowany. Zwykle nie ujawnia się od razu po urodzeniu. Dziecko z zespołem Retta przez wiele miesięcy może rozwijać się prawidłowo i dopiero z czasem zaczną się u niego pojawiać niepokojące objawy.

Czytaj dalej
Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

Masz katar, kaszel i gorączkę? Czy to zwykłe przeziębienie, grypa czy może COVID-19? Objawy tych chorób mogą być bardzo podobne, co utrudnia samodzielne postawienie diagnozy. Dowiedz się, jakie są kluczowe różnice między tymi schorzeniami i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

Czytaj dalej
Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy i leczenie RZS

Reumatoidalne zapalenie stawów (inaczej RZS lub gościec stawowy) to przewlekła choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym. Powszechnie określa się ją także jako reumatyzm. Początkowo atakuje najczęściej symetrycznie małe i średnie stawy rąk i nóg, ale w konsekwencji prowadzi do wielu zmian ogólnoustrojowych – jej najbardziej charakterystycznym objawem jest ból stawów, ich zaczerwienienie i obrzęk. Jak leczy się reumatoidalne zapalenie stawów? Czy istnieją domowe sposoby na RZS?

Czytaj dalej
Pieczenie, upławy i swędzenie kobiecych okolic intymnych? To może być infekcja pochwy. Jak zapobiegać i leczyć stany zapalne?

Upławy, pieczenie i swędzenie okolic intymnych to nie tylko uporczywe i często nawracające przypadłości, ale także objawy infekcji, która może doprowadzić do niepłodności, jeśli zostanie zaniedbana. Infekcje okolic intymnych mogą przydarzyć się kobiecie w każdym wieku, przed porodem, w trakcie ciąży i w połogu. Czy istnieje jedna uniwersalna odpowiedź na pytanie – jak skutecznie wyleczyć i zapobiegać zakażeniom pochwy? Otóż nie, nie istnieje. Można jednak postępować zgodnie z pewnymi wskazówkami, dzięki którym nawet przy pomocy domowych sposobów na infekcje intymne możliwe jest złagodzenie tych najbardziej dokuczliwych objawów. Więcej informacji na ten temat znajduje się w niniejszym artykule.

Czytaj dalej
Uczulenie na słońce – przyczyny. Jak złagodzić objawy wysypki od słońca?

Promienie słoneczne wykorzystywane są do produkowania witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju kości oraz wzmacniania układu odpornościowego. Niestety zbyt długa bądź zbyt intensywna ekspozycja na słońce może powodować występowanie alergii. Uczulenie na słońce może dotknąć każdego z nas, dlatego też warto wiedzieć, jak postępować, gdy na ciele pojawi się wysypka od słońca.

Czytaj dalej
Zespół słabości (kruchości) to nie zwykłe starzenie. Objawy, diagnoza, leczenie

Proces starzenia jest nieodłącznym elementem życia każdego człowieka i ma znaczący wpływ zarówno na fizyczne, jak i psychiczne funkcjonowanie seniorów. Wśród zachodzących zmian wymienić można między innymi pogorszenie pracy poszczególnych narządów, podatność na choroby, zaburzenia poznawcze czy zespół kruchości. Ten ostatni jest zagadnieniem szczególnie badanym przez geriatrów – szacuje się, że w populacji polskiej dotyka on około 7% seniorów, wśród których ponad 50% to osoby po 80. roku życia.

Czytaj dalej
Dieta w zaburzeniach lękowych. Co jeść, a czego unikać przy stanach lękowych?

Zaburzenia lękowe dotykają znaczny odsetek dorosłych i dzieci. Osoby z zaburzeniami zmagają się z przewlekłym lękiem i stresem, który często powoduje cierpienie psychiczne i znaczne upośledzenie funkcjonowania pacjentów w wielu sferach ich życia. Tymczasem odpowiednia dieta w zaburzeniach lękowych może korzystnie wpływać na zdrowie układu nerwowego i pomagać w łagodzeniu objawów zaburzeń lękowych.

Czytaj dalej