Swędzenie odbytu u dorosłych i dzieci – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby

Swędzenie odbytu jest częstą dolegliwością. Świąd w okolicy odbytu bywa intensywny i towarzyszą mu skłonności do drapania. Jest to z pewnością wstydliwy i nieprzyjemny problem. Świąd może być spowodowany różnymi czynnikami takimi jak problemy skórne, podrażnienia, guzki krwawnicze odbytu lub zaniedbania higieniczne. Długo utrzymujący się i uporczywy świąd odbytu może wymagać pomocy lekarskiej.

Najczęstsze przyczyny świądu odbytu

Określenie przyczyny swędzenia odbytu bywa problematyczne. Ponieważ dla wielu osób jest to wstydliwy problem, zdarza się, że niektórzy zwlekają z zasięgnięciem fachowej pomocy. Źródłem dolegliwości mogą być różne czynniki. Niektóre z nich częściej powodują swędzenie odbytu u mężczyzn, inne u kobiet, a jeszcze inne są typowe dla wieku dziecięcego.

Przyczyny swędzenia i pieczenia odbytu, które mogą wystąpić zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, to np. podrażnienia. Zdarzają się one u osób z nietrzymaniem stolca lub długotrwałą biegunką. Podrażnienie może być też wywołane czynnikami mechanicznymi, takimi jak: używanie szorstkiego papieru toaletowego lub nieodpowiedniej bielizny.

Podłożem świądu odbytu w każdym wieku mogą być także choroby skóry oraz reakcje alergiczne, np. wyprysk kontaktowy. Istnienie reakcji alergicznej można podejrzewać, gdy świąd pojawił się np. po zastosowaniu nowego kosmetyku, bielizny lub zmianie środka piorącego. Świąd okolic odbytu może być wywołany także przez infekcje skóry takie jak kandydoza.

Swędzenie odbytu u dzieci

Swędzenie odbytu u dziecka zawsze powinno nasuwać podejrzenie choroby pasożytniczej. Najczęściej jest to dosyć powszechna owsica, czyli zakażenie owsikiem ludzkim. Nieco rzadziej mamy do czynienia z glistą ludzką. Często chorobom pasożytniczym u dzieci towarzyszą też objawy ogólne takie jak osłabienie, podkrążone oczy, zahamowanie wzrostu, problemy z zasypianiem itd. Skóra dziecka jest bardziej wrażliwa. Stosowanie nieodpowiednich kosmetyków i środków czystości tym bardziej może powodować podrażnienia i reakcje alergiczne. U dziewczynek możliwe jest także przejście infekcji intymnej na skórę wokół odbytu.

Swędzenie odbytu u dorosłych

W przypadku dorosłych swędzenie odbytu rzadziej jest spowodowane pasożytami, choć jak najbardziej jest to możliwe. Częściej natomiast dolegliwości związane są z występowaniem guzków krwawniczych zwanych również hemoroidami. Przyczyną swędzącego odbytu mogą być także infekcje przenoszone drogą płciową, takie jak chlamydia, opryszczka genitalna, kłykciny kończyste, rzęsistkowica czy rzeżączka. Zwłaszcza u kobiet mogą się one rozszerzyć z okolic krocza na skórę wokół odbytu. Ich przenoszeniu sprzyjają ryzykowne zachowania seksualne oraz nieodpowiednia higiena. Inną powszechnie występującą infekcją jest zakażenie drożdżakami z rodzaju Candida. Powodują one infekcję grzybiczą zarówno narządów płciowych, jak i okolic odbytu. Kandydozie odbytu sprzyjają m.in. zaburzenia odporności w przebiegu AIDS lub chociażby cukrzycy, otyłość i ryzykowne zachowania seksualne.

Świąd odbytu – objawy

Swędzenie przy odbycie ma różny przebieg. Może występować przez cały dzień, w nocy, wieczorem, po wypróżnieniu, w pozycji siedzącej itd. Czasami pojawiają się też objawy towarzyszące. Guzki krwawnicze mogą być wyczuwalne przy parciu na stolec i krwawić po użyciu papieru toaletowego. Swędzeniu może również towarzyszyć odczyn zapalny objawiający się obrzękiem, silnym bólem i podwyższoną temperaturą. Wszystkie informacje o charakterze dolegliwości i objawach towarzyszących są istotne i należy o nich poinformować lekarza.

Pomocy lekarskiej należy zasięgnąć, gdy świąd jest tak nasilony, że utrudnia normalne funkcjonowanie, towarzyszy mu przewlekłe krwawienie z guzków krwawniczych lub okolica odbytu jest wyraźnie objęta stanem zapalnym.

Podczas diagnostyki świądu odbytu lekarz może zlecić dodatkowe badania w kierunku chorób pasożytniczych lub np. rektoskopię. Jeśli istnieje podejrzenie chorób skóry lub przenoszonych drogą płciową, może być konieczne zasięgnięcie porady dermatologa-wenerologa.

Swędzenie odbytu – leczenie oraz domowe sposoby, by złagodzić świąd

W leczeniu swędzenia odbytu podstawowe znaczenie ma usunięcie przyczyny. Często nie wymaga to nawet pomocy lekarskiej. Wystarczają domowe sposoby takie jak zmiana kosmetyków, środków czystości czy poprawa higieny osobistej.

Ważne jest też, by kontrolować higienę osobistą u dzieci, które zaczynają albo już korzystają samodzielnie z toalety. Podczas mycia należy stosować możliwie delikatnych kosmetyków. Należy też powstrzymać się od drapania, aby nie uszkadzać dodatkowo naskórka. Chusteczki nawilżane i zapachowy papier toaletowy mogą zawierać substancje wysuszające skórę, np. alkohol. Zamiast nich lepiej pozostać przy zwykłym, delikatnym papierze toaletowym bez dodatków. Stosowanie naturalnej, bawełnianej i przewiewnej bielizny pomaga zmniejszyć wilgotność skóry w okolicy odbytu, a tym samym zapobiegać infekcjom grzybiczym.

W leczeniu domowym świądu odbytu można także zastosować dostępne w aptekach preparaty bez recepty. Jest dostępnych wiele maści na swędzenie odbytu wywołane przez guzki krwawnicze. Zazwyczaj są to preparaty zawierające lidokainę jako środek przeciwbólowy oraz tribenozyd, który poprawia stan naczyń krwionośnych. Dostępne są także leki przeciwhistaminowe i sterydowe pomocne w przypadku odczynów zapalnych i alergicznych. W przypadku chorób pasożytniczych lub chorób skóry konieczne jest leczenie przyczynowe po zasięgnięciu porady lekarskiej.

Data publikacji: 25.04.2020

Data aktualizacji: 23.04.2020

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie kokluszu

Krztusiec (koklusz) jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez pałeczki krztuśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Na ciężki przebieg krztuśca narażone są zwłaszcza niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia. Jak przebiega krztusiec i jak go rozpoznać? Jak wygląda leczenie kokluszu? W jaki sposób można się przed nim uchronić?

Czytaj dalej
Zespół Retta – objawy, dziedziczenie i leczenie

Zespół Retta to rzadkie zaburzenie neurorozwojowe. Dotyczy mutacji na chromosomie X, więc występuje głównie u dziewczynek. Szacuje się, że zespół Retta dotyka 1 na 10–15 tys. urodzonych dzieci płci żeńskiej. Może być jednak częstszy, gdyż bywa niezdiagnozowany. Zwykle nie ujawnia się od razu po urodzeniu. Dziecko z zespołem Retta przez wiele miesięcy może rozwijać się prawidłowo i dopiero z czasem zaczną się u niego pojawiać niepokojące objawy.

Czytaj dalej
Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

Masz katar, kaszel i gorączkę? Czy to zwykłe przeziębienie, grypa czy może COVID-19? Objawy tych chorób mogą być bardzo podobne, co utrudnia samodzielne postawienie diagnozy. Dowiedz się, jakie są kluczowe różnice między tymi schorzeniami i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

Czytaj dalej
Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy i leczenie RZS

Reumatoidalne zapalenie stawów (inaczej RZS lub gościec stawowy) to przewlekła choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym. Powszechnie określa się ją także jako reumatyzm. Początkowo atakuje najczęściej symetrycznie małe i średnie stawy rąk i nóg, ale w konsekwencji prowadzi do wielu zmian ogólnoustrojowych – jej najbardziej charakterystycznym objawem jest ból stawów, ich zaczerwienienie i obrzęk. Jak leczy się reumatoidalne zapalenie stawów? Czy istnieją domowe sposoby na RZS?

Czytaj dalej
Pieczenie, upławy i swędzenie kobiecych okolic intymnych? To może być infekcja pochwy. Jak zapobiegać i leczyć stany zapalne?

Upławy, pieczenie i swędzenie okolic intymnych to nie tylko uporczywe i często nawracające przypadłości, ale także objawy infekcji, która może doprowadzić do niepłodności, jeśli zostanie zaniedbana. Infekcje okolic intymnych mogą przydarzyć się kobiecie w każdym wieku, przed porodem, w trakcie ciąży i w połogu. Czy istnieje jedna uniwersalna odpowiedź na pytanie – jak skutecznie wyleczyć i zapobiegać zakażeniom pochwy? Otóż nie, nie istnieje. Można jednak postępować zgodnie z pewnymi wskazówkami, dzięki którym nawet przy pomocy domowych sposobów na infekcje intymne możliwe jest złagodzenie tych najbardziej dokuczliwych objawów. Więcej informacji na ten temat znajduje się w niniejszym artykule.

Czytaj dalej
Uczulenie na słońce – przyczyny. Jak złagodzić objawy wysypki od słońca?

Promienie słoneczne wykorzystywane są do produkowania witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju kości oraz wzmacniania układu odpornościowego. Niestety zbyt długa bądź zbyt intensywna ekspozycja na słońce może powodować występowanie alergii. Uczulenie na słońce może dotknąć każdego z nas, dlatego też warto wiedzieć, jak postępować, gdy na ciele pojawi się wysypka od słońca.

Czytaj dalej
Zespół słabości (kruchości) to nie zwykłe starzenie. Objawy, diagnoza, leczenie

Proces starzenia jest nieodłącznym elementem życia każdego człowieka i ma znaczący wpływ zarówno na fizyczne, jak i psychiczne funkcjonowanie seniorów. Wśród zachodzących zmian wymienić można między innymi pogorszenie pracy poszczególnych narządów, podatność na choroby, zaburzenia poznawcze czy zespół kruchości. Ten ostatni jest zagadnieniem szczególnie badanym przez geriatrów – szacuje się, że w populacji polskiej dotyka on około 7% seniorów, wśród których ponad 50% to osoby po 80. roku życia.

Czytaj dalej
Dieta w zaburzeniach lękowych. Co jeść, a czego unikać przy stanach lękowych?

Zaburzenia lękowe dotykają znaczny odsetek dorosłych i dzieci. Osoby z zaburzeniami zmagają się z przewlekłym lękiem i stresem, który często powoduje cierpienie psychiczne i znaczne upośledzenie funkcjonowania pacjentów w wielu sferach ich życia. Tymczasem odpowiednia dieta w zaburzeniach lękowych może korzystnie wpływać na zdrowie układu nerwowego i pomagać w łagodzeniu objawów zaburzeń lękowych.

Czytaj dalej