Jakie choroby mogą wywołać bakterie Salmonella? W jaki sposób dochodzi do zakażenia?
Justyna Piekara

Jakie choroby mogą wywołać bakterie Salmonella? W jaki sposób dochodzi do zakażenia?

Salmonella to rodzaj bakterii gram-ujemnych, należących do rodziny Enterobacteriaceae, które żyją w jelitach ludzi i zwierząt. Są najczęstszą przyczyną biegunek, ale też wielu innych dotkliwych dolegliwości. Głównym źródłem infekcji jest skażona wydalinami żywność i woda, ale można zarazić się nimi też przez bezpośredni kontakt z nosicielem. Dowiedz się, jakie są objawy salmonellozy. W jaki sposób dochodzi do zakażenia? Jak można temu zapobiec?

Salmonella — jak może dojść do zakażenia?

Infekcje przewodu pokarmowego patogenami bakteryjnymi, takimi jak Salmonella, są dodatnio skorelowane z temperaturą otoczenia. Prawdopodobieństwo zakażenia wzrasta szczególnie w miesiącach letnich, gdy wysoka temperatura sprzyja ich namnażaniu się. Ryzyko zachorowania jest wyższe w krajach o złych warunkach sanitarnych.

Przyczyną zakażenia może być:

  • picie zanieczyszczonej wody. Wchłanianie płynu zanieczyszczonego niektórymi gatunkami bakterii Salmonella może spowodować zatrucie pokarmowe;
  • jedzenie skażonej żywności. Zakażenie Salmonellą jest zwykle spowodowane spożywaniem surowego lub niedogotowanego mięsa. Często zakażonych żywności obejmują surowe mięso, drób i owoce morza, surowe jaja, owoce i warzywa;
  • dotykanie zakażonych przedmiotów w najbliższym otoczeniu. Niewłaściwa higiena rak lub jej pomijanie sprzyja roznoszeniu drobnoustrojów;
  • dotykanie zainfekowanych zwierząt. Styczność z ptactwem i gadami jest najbardziej niebezpieczna.

Salmonella — jakie są objawy zakażenia? Jak długo może ono potrwać?

Zakażenie salmonellą może objawiać się również:

  • biegunką,
  • skurczami żołądka
  • gorączką,
  • nudnościami,
  • wymiotami,
  • dreszczami,
  • bólem głowy,
  • bólem mięśni,
  • obecnością krwi w stolcu.
Okres inkubacji, czyli czas między zarażeniem a wystąpieniem objawów, trwa od 6 do 72 godzin. Większość osób wraca do zdrowia w ciągu kilku dni, ale bakterie mogą pozostać w organizmie dłużej i nawet jeśli nie występują objawy, nadal można infekować inne osoby. Za nosiciela uznaje się każdą osobę, u której stwierdza się obecność Salmonella w kale przy braku objawów choroby.

Salmonellowe zatrucie pokarmowe — powikłania

Salmonella potrafią przetrwać przejście przez barierę kwasu żołądkowego, są zdolne do inwazji błony śluzowej jelita cienkiego i grubego, co stymuluje uwalnianie cytokin prozapalnych. Ostra reakcja zapalna może prowadzić do jej owrzodzenia. Jest to tzw. jelitowa postać salmonellozy. 

Czasami mogą rozwinąć się powikłania, które mogą zagrażać życiu, jeśli infekcja rozprzestrzenia się poza jelita. Szczepy Salmonelli mogą powodować zakażenia moczu, krwi (bakteriemii), kości, stawów, płynu mózgowo-rdzeniowego i mózgu, co może być poważne w skutkach. U niektórych osób, po ustaniu infekcji bakteryjnej, może rozwinąć się reaktywne zapalenie stawów (RZS), któremu może towarzyszyć także podrażnienie oczu i ból podczas oddawania moczu.

Salmonella — kto jest najbardziej narażony na zakażenie?

  • niemowlęta i dzieci w wieku poniżej 5 lat,
  • dorośli z osłabionym układem odpornościowym (np. chorzy na AIDS, malarię) lub będących w trakcie leczenie onkologicznego,
  • osoby przyjmujące niektóre farmaceutyki, np. blokery kwasu żołądkowego, środki immunosupresyjne, leki przeciw odrzuceniu podjęte po przeszczepach narządów.

Salmonella — leczenie zakażenia

Przede wszystkim stosuje się leczenie objawowe, probiotyki i leki przeciwbiegunkowe. Ponieważ infekcja może prowadzić do odwodnienia, wyrównuje się zaburzenia wodno-elektrolitowe, podając płyny nawadniające i dożylne kroplówki. Jeżeli deficyt jest poważny, pacjent musi zostać hospitalizowany.

Zazwyczaj antybiotyki nie są zalecane w przypadkach zakażenia szczepami Salmonelli, ponieważ mogą przedłużyć stan nosicielstwa. Oporność na podstawowe antybiotyki wzrasta ogólnie wśród bakterii. Także różne szczepy Salmonella stają się bardziej oporne na środki przeciwdrobnoustrojowe, co stwarza poważny problem i ogranicza możliwości leczenia osób z ciężkimi infekcjami. Jednym ze sposobów spowolnienia postępu tego zjawiska jest rozważne korzystanie z antybiotyków i stosowanie ich zgodnie z zaleceniami lekarza, gdy są one niezbędne.

Salmonella — profilaktyka

  1. Pamiętaj o dokładnym myciu rąk (po wizycie w toalecie, po zmianie dziecku pieluszki, przed przygotowaniem posiłku), aby zapobiec przenoszeniu bakterii.  
  2. Separuj surowe pokarmy. Używaj oddzielnych przyborów kuchennych do produktów surowych i gotowanych. Nigdy nie umieszczaj posiłku na nieumytym talerzu, na którym wcześniej znajdowało się surowe mięso. 
  3. Mięso, drób, owoce morza przechowuj w lodówce, z dala od pozostałych produktów spożywczych.
  4. Nie spożywaj surowego lub niepasteryzowanego mleka ani innych produktów mlecznych.
  5. Unikaj jedzenia surowych jaj.
  1. Salmonella, „cdc.gov” [online], https://www.cdc.gov/salmonella/general/index.html, [dostęp:] 19.07.2021.
  2. Salmonella infection, „mayoclinic.org” [online], https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/salmonella/symptoms-causes/syc-20355329, [dostęp:] 19.07.2021.
  3. Salmonella infection, „hopkinsmedicine.org” [online], https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/salmonella-infections, [dostęp:] 19.07.2021.
  4. Salmonella infection - including symptoms, treatment and prevention, “sahealth.sa.gov.au” [online], https://www.sahealth.sa.gov.au/wps/wcm/connect/Public+Content/SA+Health+Internet/Conditions/Infectious+Diseases/Salmonella+infection/Salmonella+Infection+-+Including+Symptoms+Treatment+And+Prevention, [dostęp:] 19.07.2021.
  5. A. Erickson, Salmonella Food Poisoning, „healthline.com” [online], https://www.healthline.com/health/salmonella-enterocolitis, [dostęp:] 19.07.2021.
  6. L. Akil, H. A. Ahmad, R. S. Reddy, Effects of climate change on Salmonella infections, „Foodborne Pathogens and Disease”, nr 11 (12) 2014, s. 974-80, [online] doi: 10.1089/fpd.2014.1802, [dostęp:] 19.07.2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie kokluszu

    Krztusiec (koklusz) jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez pałeczki krztuśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Na ciężki przebieg krztuśca narażone są zwłaszcza niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia. Jak przebiega krztusiec i jak go rozpoznać? Jak wygląda leczenie kokluszu? W jaki sposób można się przed nim uchronić?

  • Zespół Retta – objawy, dziedziczenie i leczenie

    Zespół Retta to rzadkie zaburzenie neurorozwojowe. Dotyczy mutacji na chromosomie X, więc występuje głównie u dziewczynek. Szacuje się, że zespół Retta dotyka 1 na 10–15 tys. urodzonych dzieci płci żeńskiej. Może być jednak częstszy, gdyż bywa niezdiagnozowany. Zwykle nie ujawnia się od razu po urodzeniu. Dziecko z zespołem Retta przez wiele miesięcy może rozwijać się prawidłowo i dopiero z czasem zaczną się u niego pojawiać niepokojące objawy.

  • Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

    Masz katar, kaszel i gorączkę? Czy to zwykłe przeziębienie, grypa czy może COVID-19? Objawy tych chorób mogą być bardzo podobne, co utrudnia samodzielne postawienie diagnozy. Dowiedz się, jakie są kluczowe różnice między tymi schorzeniami i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

  • Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy i leczenie RZS

    Reumatoidalne zapalenie stawów (inaczej RZS lub gościec stawowy) to przewlekła choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym. Powszechnie określa się ją także jako reumatyzm. Początkowo atakuje najczęściej symetrycznie małe i średnie stawy rąk i nóg, ale w konsekwencji prowadzi do wielu zmian ogólnoustrojowych – jej najbardziej charakterystycznym objawem jest ból stawów, ich zaczerwienienie i obrzęk. Jak leczy się reumatoidalne zapalenie stawów? Czy istnieją domowe sposoby na RZS?

  • Pieczenie, upławy i swędzenie kobiecych okolic intymnych? To może być infekcja pochwy. Jak zapobiegać i leczyć stany zapalne?

    Upławy, pieczenie i swędzenie okolic intymnych to nie tylko uporczywe i często nawracające przypadłości, ale także objawy infekcji, która może doprowadzić do niepłodności, jeśli zostanie zaniedbana. Infekcje okolic intymnych mogą przydarzyć się kobiecie w każdym wieku, przed porodem, w trakcie ciąży i w połogu. Czy istnieje jedna uniwersalna odpowiedź na pytanie – jak skutecznie wyleczyć i zapobiegać zakażeniom pochwy? Otóż nie, nie istnieje. Można jednak postępować zgodnie z pewnymi wskazówkami, dzięki którym nawet przy pomocy domowych sposobów na infekcje intymne możliwe jest złagodzenie tych najbardziej dokuczliwych objawów. Więcej informacji na ten temat znajduje się w niniejszym artykule.

  • Uczulenie na słońce – przyczyny. Jak złagodzić objawy wysypki od słońca?

    Promienie słoneczne wykorzystywane są do produkowania witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju kości oraz wzmacniania układu odpornościowego. Niestety zbyt długa bądź zbyt intensywna ekspozycja na słońce może powodować występowanie alergii. Uczulenie na słońce może dotknąć każdego z nas, dlatego też warto wiedzieć, jak postępować, gdy na ciele pojawi się wysypka od słońca.

  • Zespół słabości (kruchości) to nie zwykłe starzenie. Objawy, diagnoza, leczenie

    Proces starzenia jest nieodłącznym elementem życia każdego człowieka i ma znaczący wpływ zarówno na fizyczne, jak i psychiczne funkcjonowanie seniorów. Wśród zachodzących zmian wymienić można między innymi pogorszenie pracy poszczególnych narządów, podatność na choroby, zaburzenia poznawcze czy zespół kruchości. Ten ostatni jest zagadnieniem szczególnie badanym przez geriatrów – szacuje się, że w populacji polskiej dotyka on około 7% seniorów, wśród których ponad 50% to osoby po 80. roku życia.

  • Dieta w zaburzeniach lękowych. Co jeść, a czego unikać przy stanach lękowych?

    Zaburzenia lękowe dotykają znaczny odsetek dorosłych i dzieci. Osoby z zaburzeniami zmagają się z przewlekłym lękiem i stresem, który często powoduje cierpienie psychiczne i znaczne upośledzenie funkcjonowania pacjentów w wielu sferach ich życia. Tymczasem odpowiednia dieta w zaburzeniach lękowych może korzystnie wpływać na zdrowie układu nerwowego i pomagać w łagodzeniu objawów zaburzeń lękowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl