Potnica – co to za choroba? Jak leczyć wyprysk potnicowy?

Wyprysk potnicowy, potocznie nazywany potnicą, jest częstą chorobą skóry dotyczącą zwłaszcza osób dorosłych. Przyczyny tego schorzenia nie są do końca poznane. Charakterystycznym objawem wyprysku potnicowego są liczne pęcherzyki na skórze dłoni oraz na podeszwach stóp, którym towarzyszy silny świąd skóry. Obserwuje się także nasilone złuszczanie naskórka oraz zmiany rumieniowe. Jak leczyć wyprysk potnicowy?

Potnica – co to za choroba? Czy można się nią zarazić? Kogo dotyczy?
Przyczyny potnicy
Potnica – jak wygląda? Jakie są jej objawy?
Potnica – diagnostyka
Leczenie potnicy i zalecenia dla chorego

Potnica – co to za choroba? Czy można się nią zarazić? Kogo dotyczy?

Wyprysk potnicowy dłoni (łac. cheiropompholyx) lub stóp (łac. pedopompholyx) jest chorobą dermatologiczną o nie do końca poznanej przyczynie. Zmiany potnicowe typowo występują na powierzchni rąk i podeszwach stóp. Wyprysk potnicowy jest częstą chorobą skórną, występującą zazwyczaj u młodych osób lub w średnim wieku. Potnica praktycznie nie występuje u dzieci.

Objawy wyprysku potnicowego zazwyczaj obserwuje się w sezonie wiosennym i letnim oraz w klimacie wilgotnym. Profilaktyka potnicy obejmuje prawidłową higienę dłoni i stóp, noszenie przewiewnego obuwia, unikanie narażenia na zakażenia grzybicze np. używając klapek na basenie.

Przyczyny potnicy

Etiologia wyprysku potnicowego nie jest do końca poznana. Wiadomo, że zmiany potnicowe są wynikiem reakcji organizmu na alergeny, zakażenia grzybicze lub bakteryjne. Według piśmiennictwa naukowego, zaburzenia produkcji i wydzielania potu mogą mieć wpływ na występowanie objawów potnicy. Potwierdza to fakt, iż największe nasilenie choroby przypada na okres letni.

Dowiedz się więcej, czym jest nadpotliwość.

Do najczęstszych przyczyn wyprysku potnicowego należą:

alergia kontaktowa np. na nikiel, kosmetyki,
zakażenie grzybicze powodujące reakcję alergiczną organizmu,
atopowe zapalenie skóry,
palenie papierosów.

Potnica – jak wygląda? Jakie są jej objawy?

Charakterystycznymi objawami wyprysku potnicowego są świąd skóry oraz pęcherzyki z płynem na powierzchni dłoni i podeszwach stóp. Zmiany typowo występują na bocznych powierzchniach palców dłoni, natomiast na podeszwach najczęściej na łuku stopy. Od początku choroby obserwuje się dużą liczbę pęcherzyków na skórze. Pęcherzyki są symetryczne, głęboko osadzone. Niekiedy pęcherzyki samoistnie pękają, tworząc bolesne nadżerki, które mogą ulec nadkażeniu bakteryjnemu.

Podczas gojenia zmian skórnych obserwuje się powstawanie łuszczących grudek oraz zmian rumieniowych. Wraz z gojeniem zmian skórnym chory zgłasza zmniejszenie nasilenia świądu.

W zaawansowanym stadium wyprysku potnicowego pęcherzyki mogą się ze sobą łączyć i tworzyć strupy.

Warto pamiętać, że wyprysk potnicowy jest chorobą przewlekłą, objawy mogą występować przez długi okres czasu.

Potnica – diagnostyka

W przypadku podejrzenia wyprysku potnicowego należy udać się do lekarz POZ lub dermatologa, który po zebraniu dokładnego wywiadu chorobowego oraz obecności charakterystycznych objawów na dłoniach i podeszwach stóp może rozpoznać wyprysk potnicowy. Niekiedy konieczne bywa pobranie wycinka skóry do badania histopatologicznego, aby móc wykluczyć obecność innych schorzeń dermatologicznych.

Lekarz może zlecić również badania mykologiczne, aby wykluczyć grzybicę skóry oraz badania alergologiczne celem wykluczenia alergii kontaktowej.

Leczenie potnicy i zalecenia dla chorego

Leczenie wyprysku potnicowego zazwyczaj jest długotrwałe i nie zawsze daje trwałe rezultaty. Najczęściej stosowanymi lekami w terapii wyprysku potnicowego są glikokortykosteroidy w postaci maści stosowanych na zmiany skórne.

W przypadku dużego nasilenia świądu pomocne może być zastosowanie leków antyhistaminowych, które zmniejszają swędzenie skóry. U osób z dużym nasileniem zmian koniczne może być zastosowanie fototerapii metodą PUVA pod ścisłą kontrolą dermatologa. W przypadku stwierdzenia zmian grzybiczych należy przeprowadzić kurację lekami przeciwgrzybicznymi.

Domowe sposoby na potnicę

Osoby mające objawy wyprysku potnicowego powinny ściśle przestrzegać zasad higieny osobistej, nosić przewiewne obuwie, unikać kontaktu z silnymi alergenami oraz detergentami, unikać narażenia na zakażenia grzybicze zwłaszcza na basenach itp.

Do domowych sposobów pomocnych w łagodzeniu objawów wyprysku potnicowego należy stosowanie miejscowo na zmiany skórne maści cynkowej czy wyciągu z aloesu. Należy unikać częstego i długotrwałego moczenia rąk i stóp.

Data publikacji: 17.02.2022

Data aktualizacji: 23.02.2024

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie kokluszu

Krztusiec (koklusz) jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez pałeczki krztuśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Na ciężki przebieg krztuśca narażone są zwłaszcza niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia. Jak przebiega krztusiec i jak go rozpoznać? Jak wygląda leczenie kokluszu? W jaki sposób można się przed nim uchronić?

Czytaj dalej
Zespół Retta – objawy, dziedziczenie i leczenie

Zespół Retta to rzadkie zaburzenie neurorozwojowe. Dotyczy mutacji na chromosomie X, więc występuje głównie u dziewczynek. Szacuje się, że zespół Retta dotyka 1 na 10–15 tys. urodzonych dzieci płci żeńskiej. Może być jednak częstszy, gdyż bywa niezdiagnozowany. Zwykle nie ujawnia się od razu po urodzeniu. Dziecko z zespołem Retta przez wiele miesięcy może rozwijać się prawidłowo i dopiero z czasem zaczną się u niego pojawiać niepokojące objawy.

Czytaj dalej
Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

Masz katar, kaszel i gorączkę? Czy to zwykłe przeziębienie, grypa czy może COVID-19? Objawy tych chorób mogą być bardzo podobne, co utrudnia samodzielne postawienie diagnozy. Dowiedz się, jakie są kluczowe różnice między tymi schorzeniami i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

Czytaj dalej
Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy i leczenie RZS

Reumatoidalne zapalenie stawów (inaczej RZS lub gościec stawowy) to przewlekła choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym. Powszechnie określa się ją także jako reumatyzm. Początkowo atakuje najczęściej symetrycznie małe i średnie stawy rąk i nóg, ale w konsekwencji prowadzi do wielu zmian ogólnoustrojowych – jej najbardziej charakterystycznym objawem jest ból stawów, ich zaczerwienienie i obrzęk. Jak leczy się reumatoidalne zapalenie stawów? Czy istnieją domowe sposoby na RZS?

Czytaj dalej
Pieczenie, upławy i swędzenie kobiecych okolic intymnych? To może być infekcja pochwy. Jak zapobiegać i leczyć stany zapalne?

Upławy, pieczenie i swędzenie okolic intymnych to nie tylko uporczywe i często nawracające przypadłości, ale także objawy infekcji, która może doprowadzić do niepłodności, jeśli zostanie zaniedbana. Infekcje okolic intymnych mogą przydarzyć się kobiecie w każdym wieku, przed porodem, w trakcie ciąży i w połogu. Czy istnieje jedna uniwersalna odpowiedź na pytanie – jak skutecznie wyleczyć i zapobiegać zakażeniom pochwy? Otóż nie, nie istnieje. Można jednak postępować zgodnie z pewnymi wskazówkami, dzięki którym nawet przy pomocy domowych sposobów na infekcje intymne możliwe jest złagodzenie tych najbardziej dokuczliwych objawów. Więcej informacji na ten temat znajduje się w niniejszym artykule.

Czytaj dalej
Uczulenie na słońce – przyczyny. Jak złagodzić objawy wysypki od słońca?

Promienie słoneczne wykorzystywane są do produkowania witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju kości oraz wzmacniania układu odpornościowego. Niestety zbyt długa bądź zbyt intensywna ekspozycja na słońce może powodować występowanie alergii. Uczulenie na słońce może dotknąć każdego z nas, dlatego też warto wiedzieć, jak postępować, gdy na ciele pojawi się wysypka od słońca.

Czytaj dalej
Zespół słabości (kruchości) to nie zwykłe starzenie. Objawy, diagnoza, leczenie

Proces starzenia jest nieodłącznym elementem życia każdego człowieka i ma znaczący wpływ zarówno na fizyczne, jak i psychiczne funkcjonowanie seniorów. Wśród zachodzących zmian wymienić można między innymi pogorszenie pracy poszczególnych narządów, podatność na choroby, zaburzenia poznawcze czy zespół kruchości. Ten ostatni jest zagadnieniem szczególnie badanym przez geriatrów – szacuje się, że w populacji polskiej dotyka on około 7% seniorów, wśród których ponad 50% to osoby po 80. roku życia.

Czytaj dalej
Dieta w zaburzeniach lękowych. Co jeść, a czego unikać przy stanach lękowych?

Zaburzenia lękowe dotykają znaczny odsetek dorosłych i dzieci. Osoby z zaburzeniami zmagają się z przewlekłym lękiem i stresem, który często powoduje cierpienie psychiczne i znaczne upośledzenie funkcjonowania pacjentów w wielu sferach ich życia. Tymczasem odpowiednia dieta w zaburzeniach lękowych może korzystnie wpływać na zdrowie układu nerwowego i pomagać w łagodzeniu objawów zaburzeń lękowych.

Czytaj dalej