Mania prześladowcza – objawy, przyczyny

Życie w poczuciu ciągłego zagrożenia i śledzenia przez innych to ogromny dyskomfort, który jest jednak codziennością osób z manią prześladowczą. Warto znać charakterystyczne objawy towarzyszące temu zaburzeniu, aby w porę rozpoznać je u siebie lub u osoby nam bliskiej i zareagować, wdrażając odpowiednie techniki lecznicze.

Mania prześladowcza, inaczej urojenia prześladowcze, to jeden z typów zaburzeń urojeniowych zaklasyfikowanych w ICD-10. Z definicji są to zaburzenia myślenia, które polegają na przekonaniu osoby chorej o istnieniu rzeczy, zjawisk i wydarzeń wokół niej, które w rzeczywistości nie istnieją. Co to jest mania prześladowcza? Jakie są jej przyczyny i jak wygląda leczenie?

Mania prześladowcza – jakie daje objawy?

Mania prześladowcza to często używane potoczne pojęcie odnoszące się do urojeń prześladowczych. Jest ona jednym z typów zaburzenia urojeniowego, do którego diagnozy konieczne jest zaobserwowanie charakterystycznych objawów manii przez co najmniej 1 miesiąc.

Jakie są objawy manii prześladowczej? Osoba chora uważa, że inni ludzie lub grupy osób chcą ją skrzywdzić lub spowodować jej cierpienie. Chory uważa, że jest prześladowany i obserwowany przez innych. Może być przekonany, że jest m.in. podsłuchiwany, podglądany czy filmowany. Ponadto osoba cierpiąca na urojenia prześladowcze może sądzić, że jest przedmiotem szczególnego zainteresowania innych osób (urojenia ksobne).

Osoby chore są nadmiernie podejrzliwe i nadinterpretują wydarzenia, nadając im szczególne znaczenie i odnosząc je do siebie. Mogą one szukać sprawiedliwości poprzez zgłaszanie podejrzanych w ich opinii zachowań innych osób. Pacjent jest przekonany o prawdziwości swoich urojeń. Uważa, że inni go nie rozumieją.

Osobom cierpiącym na manię prześladowczą może towarzyszyć wrogie nastawienie do bliskich osób, nagłe zrywanie kontaktów i izolowanie się od innych z obawy przed podglądaniem i inwigilacją. Ponadto pacjenci doświadczają nasilonych stanów lęku, zagrożenia i niepokoju. Osoby chore nie czują się bezpiecznie nawet w swoim domu.

Warto zdawać sobie sprawę z tego, że przeżywanie nasilonej mani prześladowczej może zagrażać zdrowiu i życiu pacjenta. Osoby przekonane o tym, że inni chcą wyrządzić im krzywdę, mogą być bardziej skłonne do lekkomyślnych i jednocześnie agresywnych zachowań względem zarówno siebie, jak i innych.

Czym jest paranoja indukowana? Dowiedz się na DOZ.pl

Mania prześladowcza – przyczyny

Urojenia prześladowcze nie są odrębną jednostką chorobową, a objawem, który występuje w przebiegu różnego rodzaju schorzeń i chorób psychicznych. Mania prześladowcza często obserwowana jest również u osób starszych, które są bardziej podatne na zachorowanie ze względu na swój wiek i starzenie się organizmu.

Przyczyną urojeń prześladowczych mogą być:

zespoły urojeniowe,
ostre zaburzenia psychotyczne,
schizofrenia,
reakcje będące skutkiem traumatycznego wydarzenia,
zaburzenia afektywne,
zaburzenia psychotyczne wywołane dysfunkcją lub uszkodzeniem mózgu,
zaburzenia endokrynologiczne,
stosowanie niektórych leków,

Możliwe jest również wystąpienie manii prześladowczej po narkotykach lub nadużywaniu innych substancji psychoaktywnych, np. alkoholu.

Mania prześladowcza – leczenie

Jak pomóc osobie doświadczającej manii prześladowczej? Kluczowe będzie przede wszystkim właściwe rozpoznanie, które pomoże w przygotowaniu odpowiedniego i indywidualnego planu leczenia. Leczenie manii prześladowczej zależne będzie bowiem od tego, z jaką chorobą urojenia współwystępują.

Terapia ma zazwyczaj charakter kompleksowy i obejmuje zarówno psychoterapię, jak i farmakoterapię. Wprowadzenie psychoterapii zależne będzie natomiast od tego, czy możliwe jest stałe utrzymanie kontaktu z osobą chorą. Terapia w manii prześladowczej polega zaś na m.in. kontroli urojeń, nauce rozpoznawania rzeczywistości oraz nauce krytycznej postawy wobec zaburzeń.

Leki stosowane w manii prześladowczej z kolei mają za zadanie zmniejszyć nasilenie odczuwanych objawów. W większości przypadków stosowane są leki psychotyczne, ale w zależności od przyczyny urojeń prześladowczych specjalista może również wdrożyć farmakoterapię wykorzystywaną w leczeniu innych zaburzeń.

Czy mania prześladowcza jest wyleczalna?

To, czy mania prześladowcza będzie wyleczalna, zależne jest od tego, co wywołało wystąpienie objawów. Jeżeli urojenia prześladowcze współwystępują ze schizofrenią, warto wówczas wiedzieć, że schizofrenia jest chorobą przewlekłą, wymagająca stałego leczenia.

Jeżeli zaś mania prześladowcza występuje w depresji lub wywołana jest silnym stresem, wtedy po wdrożeniu odpowiedniego leczenia możliwe jest całkowite ustąpienie objawów.

Data publikacji: 21.11.2022

Data aktualizacji: 22.11.2022

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie kokluszu

Krztusiec (koklusz) jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez pałeczki krztuśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Na ciężki przebieg krztuśca narażone są zwłaszcza niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia. Jak przebiega krztusiec i jak go rozpoznać? Jak wygląda leczenie kokluszu? W jaki sposób można się przed nim uchronić?

Czytaj dalej
Zespół Retta – objawy, dziedziczenie i leczenie

Zespół Retta to rzadkie zaburzenie neurorozwojowe. Dotyczy mutacji na chromosomie X, więc występuje głównie u dziewczynek. Szacuje się, że zespół Retta dotyka 1 na 10–15 tys. urodzonych dzieci płci żeńskiej. Może być jednak częstszy, gdyż bywa niezdiagnozowany. Zwykle nie ujawnia się od razu po urodzeniu. Dziecko z zespołem Retta przez wiele miesięcy może rozwijać się prawidłowo i dopiero z czasem zaczną się u niego pojawiać niepokojące objawy.

Czytaj dalej
Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

Masz katar, kaszel i gorączkę? Czy to zwykłe przeziębienie, grypa czy może COVID-19? Objawy tych chorób mogą być bardzo podobne, co utrudnia samodzielne postawienie diagnozy. Dowiedz się, jakie są kluczowe różnice między tymi schorzeniami i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

Czytaj dalej
Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy i leczenie RZS

Reumatoidalne zapalenie stawów (inaczej RZS lub gościec stawowy) to przewlekła choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym. Powszechnie określa się ją także jako reumatyzm. Początkowo atakuje najczęściej symetrycznie małe i średnie stawy rąk i nóg, ale w konsekwencji prowadzi do wielu zmian ogólnoustrojowych – jej najbardziej charakterystycznym objawem jest ból stawów, ich zaczerwienienie i obrzęk. Jak leczy się reumatoidalne zapalenie stawów? Czy istnieją domowe sposoby na RZS?

Czytaj dalej
Pieczenie, upławy i swędzenie kobiecych okolic intymnych? To może być infekcja pochwy. Jak zapobiegać i leczyć stany zapalne?

Upławy, pieczenie i swędzenie okolic intymnych to nie tylko uporczywe i często nawracające przypadłości, ale także objawy infekcji, która może doprowadzić do niepłodności, jeśli zostanie zaniedbana. Infekcje okolic intymnych mogą przydarzyć się kobiecie w każdym wieku, przed porodem, w trakcie ciąży i w połogu. Czy istnieje jedna uniwersalna odpowiedź na pytanie – jak skutecznie wyleczyć i zapobiegać zakażeniom pochwy? Otóż nie, nie istnieje. Można jednak postępować zgodnie z pewnymi wskazówkami, dzięki którym nawet przy pomocy domowych sposobów na infekcje intymne możliwe jest złagodzenie tych najbardziej dokuczliwych objawów. Więcej informacji na ten temat znajduje się w niniejszym artykule.

Czytaj dalej
Uczulenie na słońce – przyczyny. Jak złagodzić objawy wysypki od słońca?

Promienie słoneczne wykorzystywane są do produkowania witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju kości oraz wzmacniania układu odpornościowego. Niestety zbyt długa bądź zbyt intensywna ekspozycja na słońce może powodować występowanie alergii. Uczulenie na słońce może dotknąć każdego z nas, dlatego też warto wiedzieć, jak postępować, gdy na ciele pojawi się wysypka od słońca.

Czytaj dalej
Zespół słabości (kruchości) to nie zwykłe starzenie. Objawy, diagnoza, leczenie

Proces starzenia jest nieodłącznym elementem życia każdego człowieka i ma znaczący wpływ zarówno na fizyczne, jak i psychiczne funkcjonowanie seniorów. Wśród zachodzących zmian wymienić można między innymi pogorszenie pracy poszczególnych narządów, podatność na choroby, zaburzenia poznawcze czy zespół kruchości. Ten ostatni jest zagadnieniem szczególnie badanym przez geriatrów – szacuje się, że w populacji polskiej dotyka on około 7% seniorów, wśród których ponad 50% to osoby po 80. roku życia.

Czytaj dalej
Dieta w zaburzeniach lękowych. Co jeść, a czego unikać przy stanach lękowych?

Zaburzenia lękowe dotykają znaczny odsetek dorosłych i dzieci. Osoby z zaburzeniami zmagają się z przewlekłym lękiem i stresem, który często powoduje cierpienie psychiczne i znaczne upośledzenie funkcjonowania pacjentów w wielu sferach ich życia. Tymczasem odpowiednia dieta w zaburzeniach lękowych może korzystnie wpływać na zdrowie układu nerwowego i pomagać w łagodzeniu objawów zaburzeń lękowych.

Czytaj dalej