Strefa okazji
Nowości
Krótkie daty
Pierwsza pomoc przy zachłyśnięciu
Udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanemu jest nie tylko naszym prawnym obowiązkiem, ale również moralnym, ludzkim odruchem. Nie zmienia to faktu, że ratowanie cudzego zdrowia i życia jest bardzo stresujące. Wobec tego warto być dobrze przygotowanym, poszerzać swoją wiedzę teoretyczną, jak również brać udział w ćwiczeniach praktycznych, aby udzielać pierwszej pomocy jak najlepiej.
- Czym różni się zachłyśnięcie od zakrztuszenia?
- Jak rozpoznać zachłyśnięcie i kiedy reagować?
- Co zrobić po zachłyśnięciu wodą?
- Co zrobić, gdy dziecko się zachłyśnie?
- Co robić w przypadku zachłyśnięcia noworodka?
- Czy rękoczyn Heimlicha działa w przypadku zachłyśnięcia?
Czym różni się zachłyśnięcie od zakrztuszenia?
Zarówno zakrztuszenie, jak i zachłyśnięcie wywołują odruch kaszlu z powodu podrażnienia dróg oddechowych na skutek dostania się do ich światła ciała obcego. Podstawową różnicą jest to, że zachłyśnięcie jest spowodowane cieczą, np. wodą czy mlekiem, a zakrztuszenie się ciałem stałym, np. kęsem pokarmu czy fragmentem zabawki. Oba te stany są bardzo niebezpieczne, ponieważ mogą skutkować całkowitym zablokowaniem dróg oddechowych i w efekcie prowadzić do śmierci z uduszenia. Pierwsza pomoc wygląda bardzo podobnie bez względu na to, czy powodem walki o oddech jest zachłyśnięcie, czy zakrztuszenie.
Jak rozpoznać zachłyśnięcie i kiedy reagować?
Do zachłyśnięć dochodzi bardzo często podczas wspólnie jedzonych posiłków, jak również przy okazji wakacyjnych zabaw nad wodą. Nie wszystkie stany wymagają jednak pilnej interwencji i wzywania pomocy. Gdy mamy do czynienia z osobą, która po zachłyśnięciu zaczęła kaszleć, na ogół nie grozi jej niebezpieczeństwo. Odruch kaszlu jest bardzo skutecznym mechanizmem obronnym, jednak gdy do płuc dostanie się duża ilość płynu (np. przy podtopieniu), jest on niewydolny lub nie występuje.
Co zrobić po zachłyśnięciu wodą?
Gdy jesteśmy świadkami zachłyśnięcia, powinniśmy w pierwszej kolejności motywować poszkodowanego do kaszlu. Pomocne są również silne uderzenia nadgarstkiem otwartej dłoni w okolicę międzyłopatkową. W celu ich wykonania należy stanąć za poszkodowanym i pochylić go do przodu. Jeżeli widzimy, że nasze działania są nieskuteczne, natychmiast należy zadzwonić pod numer alarmowy (112). Dyspozytor, który odbierze telefon, nie tylko wyśle na miejsce zdarzenia karetkę, ale również udzieli wsparcia merytorycznego. To właśnie od niego można uzyskać informacje o tym, jak poprawnie wykonać rękoczyn Heimlicha, który jest kolejnym etapem pomocy poszkodowanemu.
Ucisk na brzuch należy powtórzyć pięciokrotnie. Następnie kontynuuje się naprzemiennie kilkukrotne uderzenia w okolicę międzyłopatkową i rękoczyn Heimlicha. Jeżeli po pewnym czasie nie uda się przywrócić prawidłowego oddechu, prawdopodobne jest, że dojdzie do utraty przytomności i nagłego zatrzymania krążenia. Należy zatem przygotować się do przeprowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Co zrobić, gdy dziecko się zachłyśnie?
Gdy dziecko powyżej pierwszego roku życia zachłyśnie się, należy postępować dokładnie tak samo, jak w przypadku osoby dorosłej. Należy jednak pamiętać, żeby podczas uderzeń międzyłopatkowych i wykonywania manewru Heimlicha użyć odpowiednio mniej siły.
Co robić w przypadku zachłyśnięcia noworodka?
Zachłyśnięcie u noworodka jest bardzo częste, ponieważ jest karmiony płynnym mlekiem, a dodatkowo ma słabo rozwinięte odruchy obronne (np. odruch kaszlu). Istotne jest zatem, aby każdy rodzic wiedział, jak wygląda pierwsza pomoc u tak małych dzieci.
Mając do czynienia z krztuszącym się noworodkiem (dzieckiem do ukończenia 12. miesiąca życia), należy postępować inaczej niż w przypadku ratowania dorosłych. Przede wszystkim jeżeli dziecko efektywnie kaszle, należy mu nie przeszkadzać. Działania powinno się podejmować dopiero wtedy, gdy widzimy, że niemowlę się męczy. Wówczas należy ułożyć je na brzuszku na swoim przedramieniu, twarzą w dół, i ustabilizować, trzymając żuchwę pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym. Główka dziecka powinna być skierowana w dół. Następnie wykonuje się pięć uderzeń otwartą dłonią w okolicę międzyłopatkową (nie zbyt mocno!). Jeżeli takie działania nie przynoszą rezultatu, powinno się obrócić dziecko na plecy (nadal trzymając je na swoim przedramieniu) i wykonać pięć uciśnięć w dolnej połowie mostka. Manewry te należy powtarzać naprzemiennie do czasu uzyskania drożności dróg oddechowych.
Czy rękoczyn Heimlicha działa w przypadku zachłyśnięcia?
Aby wykonać rękoczyn Heimlicha, należy stanąć za poszkodowanym i objąć go obiema rękoma w okolicy nadbrzusza. Następnie trzeba pochylić go lekko do przodu i na zaciśniętej w pięść dłoni jednej ręki położyć drugą dłoń. Trzymając w ten sposób poszkodowanego, należy energicznie uciskać jego przeponę do siebie i lekko ku górze.
Manewr ten jest bardzo skuteczny w przypadku zachłyśnięcia i zakrztuszenia, ponieważ wytwarza ciśnienie podobne do tego, które generowane jest podczas kaszlu. Dzięki temu przedmiot blokujący drogi oddechowe ma szansę zostać wypchnięty z dróg oddechowych.
